In de afgelopen jaren is er een zorgwekkende trend zichtbaar geworden: steeds meer jonge vrouwen onder de 35 jaar worden arbeidsongeschikt door psychische klachten. Cijfers van het UWV tonen aan dat de instroom in de WIA, de regeling voor arbeidsongeschikten, met 37 procent is gestegen.
Wat zijn de complexe factoren die hieraan ten grondslag liggen?
De oorzaken zijn veelzijdig, waaronder maatschappelijke verwachtingen, hoge werkdruk en een zorgsysteem dat vaak pas in actie komt als het kwaad al is geschied. Dit leidt tot een groeiende kwetsbaarheid binnen deze groep vrouwen.
Wat maakt dat zij zo vaak uitvallen?
De rol van prestatiedruk en perfectie
Een aanzienlijk aantal jonge vrouwen voelt de druk om in alle aspecten van hun leven te excelleren. Kevin De Decker, hoofd medische zaken bij het UWV, legt uit dat de verwachtingen van de samenleving, in combinatie met de hoge eisen die vrouwen zichzelf opleggen, een zware last kunnen zijn.
‘Ze willen een perfect gezin, een actief sociaal leven en een uitmuntende carrière,’ zegt hij. ‘Dit ideaal is simpelweg niet vol te houden.’
Deze drang naar perfectie wordt vaak versterkt op de werkvloer. Marieke van Hoffen, bedrijfsarts bij HumanCapitalCare, observeert dat perfectionisme leidt tot een verhoogde werklast.
‘Werkgevers waarderen medewerkers die alles goed willen doen, maar dit maakt hen ook kwetsbaar,’ legt ze uit. Het resultaat? Een vicieuze cirkel van stress en uitputting.
De impact van modern leven
Naast prestatiedruk is er de constante verbondenheid die moderne technologie met zich meebrengt.
Veel vrouwen blijven ‘aan’ staan, wat betekent dat ze nooit echt kunnen ontspannen. ‘Deze onophoudelijke staat van paraatheid zorgt ervoor dat ze onvoldoende hersteltijd nemen,’ zegt Marieke. ‘Ze zeggen vaak dat ze geen energie hebben voor ontspanning, maar dit is een teken dat er iets niet goed gaat.’
Het taboe rondom psychische gezondheidsproblemen
Een ander belangrijk aspect dat bijdraagt aan deze situatie is het stigma dat nog steeds rust op psychische klachten. Vrouwen aarzelen vaak om openhartig te zijn over hun problemen, wat hen belemmert om tijdig hulp te zoeken. ‘In sectoren zoals zorg en onderwijs, waar de focus vaak ligt op het zorgen voor anderen, wordt eigen welzijn vaak vergeten,’ benadrukt Kevin.
Dit leidt tot een situatie waarin signalen van overbelasting niet serieus worden genomen, zowel door de werknemers zelf als door hun leidinggevenden. ‘Als je in een omgeving werkt waar je altijd voor anderen zorgt, is de kans groot dat je jezelf als laatste op de lijst zet,’ zegt Marieke. Om deze vicieuze cirkel te doorbreken, is het cruciaal dat werkgevers alert zijn op de signalen van hun medewerkers.
Hormonale veranderingen en levensfases
Naast sociale druk en werkgerelateerde stress spelen ook hormonale veranderingen een significante rol. Vrouwen die zwanger zijn of net bevallen, ervaren vaak een intense mix van fysieke en emotionele veranderingen. ‘Dit heeft een grote impact, zowel fysiek als psychisch,’ zegt Marieke. ‘Helaas wordt hierover vaak te weinig gesproken, terwijl openheid hierover essentieel is voor het welzijn van deze vrouwen.’
Preventieve maatregelen en oplossingen
Een van de grootste uitdagingen is dat het huidige zorgsysteem voornamelijk gericht is op reactieve maatregelen. Pas wanneer iemand uitvalt, komen begeleiding en behandeling op gang. ‘Er ligt veel winst te behalen in preventief handelen,’ zegt Kevin. ‘Het is belangrijk om vroegtijdig signalen op te vangen en in te grijpen voordat het probleem escaleert.’
Marieke pleit voor meer inzicht in de risico’s binnen organisaties. ‘Werkgevers moeten de belastende en energie gevende factoren in kaart brengen,’ legt ze uit. Dit kan door middel van betrokkenheid bij het welzijn van medewerkers en open gesprekken over stress en werkdruk.
Het belang van een veilige werkomgeving
De oorzaken zijn veelzijdig, waaronder maatschappelijke verwachtingen, hoge werkdruk en een zorgsysteem dat vaak pas in actie komt als het kwaad al is geschied. Dit leidt tot een groeiende kwetsbaarheid binnen deze groep vrouwen. Wat maakt dat zij zo vaak uitvallen?0
De oorzaken zijn veelzijdig, waaronder maatschappelijke verwachtingen, hoge werkdruk en een zorgsysteem dat vaak pas in actie komt als het kwaad al is geschied. Dit leidt tot een groeiende kwetsbaarheid binnen deze groep vrouwen. Wat maakt dat zij zo vaak uitvallen?1