In Nederland zijn er momenteel ongeveer 250 TBS-gevallen, een aanzienlijke stijging vergeleken met de 49 geregistreerde gevallen in. Deze toename heeft geleid tot zorgwekkende wachttijden voor patiënten die wachten op hun behandeling. In sommige gevallen kan de wachttijd meer dan twee jaar bedragen voordat de behandeling daadwerkelijk begint.
Dit leidt niet alleen tot frustratie onder de patiënten, maar ook tot juridische complicaties, zoals wanneer de Procura verzoekt om de TBS-maatregel te verlengen voordat de behandeling begint.
Financiële gevolgen van TBS-wachttijden
Een ander aspect van deze problematiek zijn de financiële gevolgen voor de overheid en de betrokken patiënten.
Personen die meer dan vier maanden in detentie wachten op een TBS-behandeling hebben recht op een schadevergoeding. De totale kosten voor de staat zijn in de afgelopen jaren gestegen van 25.250 euro in tot maar liefst 356.554 euro in.
Dit betekent dat de gemiddelde schadevergoeding per gedetineerde rond de 2.875 euro ligt, met uitschieters tot 19.250 euro voor sommige gevallen.
De rol van de advocaten
Volgens Judith Serrarens, de voorzitter van de Vereniging van TBS-advocaten, is de situatie uiterst zorgwekkend.
“De betrokken gedetineerden hebben dringend psychische zorg nodig,” zegt ze. “De TBS-maatregel wordt opgelegd omdat er een acute behoefte aan behandeling is. De schadevergoeding is geen adequate compensatie voor de verloren tijd in afwachting van zorg, wat bijzonder frustrerend is voor deze mensen.”
De verdeling van de schadevergoeding
Het is belangrijk op te merken dat het grootste deel van de schadevergoeding niet direct in handen van de gedetineerden komt. Voordat de gedetineerden hun vergoeding ontvangen, worden eerst eventuele openstaande schulden aan de staat of schadevergoedingen aan slachtoffers afbetaald. Wat er dan overblijft, wordt vaak beheerd door de klinieken, die de fondsen gebruiken voor langdurige resocialisatieprojecten.
Oorzaken van de stijging
De stijging van het aantal TBS-gevallen kan worden toegeschreven aan verschillende factoren. Ten eerste is er een toename van rechterlijke uitspraken waarbij TBS wordt opgelegd. Daarnaast zijn er minder beschikbare plaatsen in de klinieken, wat de wachttijden verder verlengt. De moeilijkheden rondom reïntegratie van deze patiënten in de maatschappij spelen ook een rol, evenals de beperkte beschikbaarheid van beveiligde huizen waar zij na behandeling kunnen verblijven. Dit alles draagt bij aan een vicieuze cirkel van wachtlijsten en onopgeloste problemen.
De groei van TBS-gevallen in Nederland is een complexe uitdaging die om een grondige aanpak vraagt. Het is duidelijk dat de huidige situatie zowel voor de gedetineerden als voor de maatschappij ongewenste gevolgen heeft. Het is noodzakelijk dat er maatregelen worden genomen om de wachttijden te verkorten, de kwaliteit van de zorg te verbeteren en ervoor te zorgen dat de schadevergoeding daadwerkelijk ten goede komt aan de patiënten die zo hard nodig hebben wat hen is beloofd.