Elk jaar eist vervuiling naar schatting 9 miljoen levens, gelijk aan de totale bevolking van Londen. Dit verbazingwekkende cijfer benadrukt de dringende noodzaak voor betere milieubescherming. Volgens een recent onderzoek gepubliceerd in het Lancet Planetary Health tijdschrift, onder toezicht van de Global Alliance on Health and Pollution (GAHP), is vervuiling nu verantwoordelijk voor één op de zes wereldwijde sterfgevallen.
Dit dient als een harde herinnering aan de milieuproblemen waarmee we worden geconfronteerd.
Ondanks eerdere rapporten uit 2017 die een groeiend bewustzijn over de effecten van vervuiling aangaven, is de situatie niet aanzienlijk verbeterd. Het aantal sterfgevallen door vervuiling overtreft dat door oorlog, terrorisme, malaria, HIV, tuberculose, drugsgebruik en alcohol samen.
Economisch gezien zijn de gevolgen ernstig, met een geschatte schade door vervuiling van ongeveer $4,6 biljoen per jaar, wat neerkomt op een verbijsterende $9 miljoen per minuut.
Verschuiving in vervuilingsbronnen
Het laatste onderzoek laat een belangrijke verschuiving zien in de primaire bronnen van vervuiling.
Verbeteringen in de watervoorziening en afvalwaterbehandeling, samen met betere gezondheidszorg en antibioticagebruik, hebben geleid tot een afname van vervuilingsgerelateerde sterfgevallen door extreme armoede sinds 2000. Dit vooruitgang wordt echter overschaduwd door een sterke toename van modernere vormen van vervuiling, aangedreven door economische ontwikkeling, industrialisatie en stedelijke groei.
Joe Shaw, een expert in chemische vervuiling van de Indiana University, legt dit probleem bloot door te stellen dat vooruitgang in het ene gebied teniet wordt gedaan door de toename van vervuiling in een ander.
Stijgende sterfte door luchtvervuiling
Sinds de laatste beoordeling zijn de sterfgevallen gerelateerd aan luchtvervuiling en giftige chemicaliën met 7% gestegen, wat een toename van 66% sinds 2000 betekent.
Alarmerend is dat 75% van de 9 miljoen voortijdige sterfgevallen per jaar door milieuvuiling te wijten is aan luchtkwaliteitsproblemen, waarbij giftige chemicaliën verantwoordelijk zijn voor ongeveer 1,8 miljoen doden—de helft daarvan is gerelateerd aan blootstelling aan lood.
Wereldwijde ongelijkheid en vervuilingsverschillen
Het rapport werpt ook licht op de scherpe wereldwijde ongelijkheden in gezondheids- en milieuomstandigheden, waarbij wordt onthuld dat 90% van de vervuilingsgerelateerde sterfgevallen zich in ontwikkelingslanden voordoen. Factoren die bijdragen aan deze ongelijkheid zijn onder andere de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, ongecontroleerde industrialisatie, onbeheersbare stedelijke groei, bevolkingsgroei en ineffectieve chemische beheersingsbeleid. Deze elementen creëren een perfecte storm voor gezondheidscrises in kwetsbare gemeenschappen.
Bovendien is het cruciaal te erkennen dat deze statistieken misschien slechts het topje van de ijsberg zijn. De alomvattende impact van vervuiling op de gezondheid zou veel groter kunnen zijn als er uitgebreidere gegevens beschikbaar waren. Het rapport geeft aan dat de wereldwijde chemische productie tegen 2030 naar verwachting zal verdubbelen, waarbij twee derde van deze productie in ontwikkelingslanden plaatsvindt. Helaas heeft slechts een fractie van deze chemicaliën voldoende veiligheidstests ondergaan, wat zorgen oproept over het onderschatten van de effecten van giftige vervuiling.
Onopgemerkte gezondheidsrisico’s
Richard Fuller, CEO van Pure Earth, die een sleutelrol speelde in de studie, wijst erop dat talloze chemicaliën, waaronder kwik, PFAS, asbest, pesticiden en hormoonverstorende stoffen, niet in de analyse zijn opgenomen vanwege een gebrek aan gegevens. Experts speculeren dat als er een grondige beoordeling van de totale chemische belasting zou worden uitgevoerd, het dodental wel eens zo hoog als 4 miljoen zou kunnen zijn, in plaats van de gerapporteerde 1,8 miljoen.
Bovendien benadrukt Rachael Kupka, uitvoerend directeur van GAHP, dat veel van deze chemicaliën aanzienlijke risico’s vormen voor de hersenontwikkeling, immuunfuncties, vruchtbaarheid en zwangerschapsuitkomsten. De langetermijngevolgen zijn bijzonder alarmerend voor kinderen, die bijzonder kwetsbaar zijn voor deze schadelijke vervuilers. Studies koppelen blootstelling aan verkeersemissies en luchtvervuiling aan verhoogde sterftecijfers door ademhalingsziekten zoals COVID-19 en griep, terwijl blootstelling aan lood in verband is gebracht met lagere IQ’s, hogere uitvalpercentages, verminderde economische productiviteit, cognitieve beperkingen en zelfs verhoogd geweld.
Oproep tot wereldwijde actie
Ondanks het overtuigende bewijs dat de relatie tussen vervuiling, klimaatverandering en biodiversiteitsverlies onderstreept, is de internationale reactie inadequaat geweest. Terwijl vervuiling vaak als een lokaal probleem wordt behandeld, overstijgt het grenzen en beïnvloedt het ecosystemen en populaties wereldwijd via lucht-, water- en voedselketens.
Een van de meest urgente uitdagingen is het verzamelen van uitgebreide gegevens over giftige stoffen en het verbeteren van de capaciteiten van landen, met name in ontwikkelingsregio’s, om vervuiling effectief te monitoren, beheren en aanpakken. Joe Shaw herhaalt dat de precisietoxicologiemethoden die zijn ontwikkeld via het door de EU gefinancierde PrecisionTox project gericht zijn op het verminderen van sterfgevallen en ziekten veroorzaakt door moderne vervuiling door het verbeteren van de identificatie en mapping van giftige chemicaliën in het milieu. De huidige technieken voor het detecteren van systemische toxiciteit zijn onvoldoende om dit uitgebreide probleem aan te pakken.
Ondanks eerdere rapporten uit 2017 die een groeiend bewustzijn over de effecten van vervuiling aangaven, is de situatie niet aanzienlijk verbeterd. Het aantal sterfgevallen door vervuiling overtreft dat door oorlog, terrorisme, malaria, HIV, tuberculose, drugsgebruik en alcohol samen. Economisch gezien zijn de gevolgen ernstig, met een geschatte schade door vervuiling van ongeveer $4,6 biljoen per jaar, wat neerkomt op een verbijsterende $9 miljoen per minuut.0
