Vervuiling is uitgegroeid tot een grote wereldwijde gezondheidscrisis, verantwoordelijk voor ongeveer negen miljoen doden<\/strong> per jaar. Dit schokkende cijfer staat gelijk aan de totale bevolking van Londen en benadrukt de dringende noodzaak voor milieubeheer. Een recente studie gepubliceerd in het Lancet Planetary Health<\/em> tijdschrift, uitgevoerd onder auspiciën van de Global Alliance on Health and Pollution<\/strong> (GAHP), onthult dat vervuiling elke zesde wereldburger het leven kost, wat wijst op een kritieke noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid.
<\/p>
Sinds het eerste rapport in 2017 zijn er geen aanzienlijke verbeteringen waargenomen. Sterker nog, het aantal doden door vervuiling overstijgt dat van conflicten, terrorisme, malaria, HIV, tuberculose, middelenmisbruik en alcohol bij elkaar. De economische kosten van dit milieuprobleem zijn enorm, geschat op ongeveer $4,6 biljoen<\/strong> per jaar, wat neerkomt op bijna $9 miljoen<\/strong> per minuut aan verloren economische waarde.
<\/p>
De veranderende bronnen van vervuiling<\/h2>
Interessant genoeg wijst de studie op een verschuiving in de belangrijkste oorzaken van gezondheidsproblemen door vervuiling. Verbeteringen in watervoorziening en riolering, samen met betere toegang tot gezondheidszorg en het gebruik van antibiotica, hebben geleid tot een afname van vervuilingsgerelateerde sterfgevallen die verband houden met extreme armoede sinds 2000.
Joe Shaw, een expert op het gebied van chemische vervuiling van Indiana University<\/strong> en mede-auteur van het rapport, waarschuwt echter dat deze vooruitgang wordt overschaduwd door een aanzienlijke stijging van moderne vormen van vervuiling, aangedreven door economische groei, industrialisatie en verstedelijking.
<\/p>
Luchtvervuiling en giftige chemicaliën nemen toe<\/h3>
Sinds de laatste beoordeling is het aantal doden door luchtvervuiling en gevaarlijke chemicaliën gestegen met respectievelijk 7%<\/strong> en 66%<\/strong>. Van de negen miljoen voortijdige sterfgevallen die elk jaar aan milieuvuiling zijn gerelateerd, wordt maar liefst 75%<\/strong> toegeschreven aan luchtvervuiling.
Giftige chemicaliën zijn goed voor nog eens 1,8 miljoen sterfgevallen, waarbij blootstelling aan lood een belangrijke factor is in de helft van die gevallen.<\/p>
Het rapport werpt ook een nieuw licht op de wereldwijde ongelijkheden in gezondheid en milieueffecten. Een schokkende 90%<\/strong> van de vervuilingsgerelateerde sterfgevallen vindt plaats in ontwikkelingslanden, waar problemen zoals de verbranding van fossiele brandstoffen, ongecontroleerde industriële activiteiten, snelle verstedelijking en inadequate chemische beheersmaatregelen wijdverspreid zijn.<\/p>
Het volledige bereik van vervuilingsimpact onderschatten<\/h2>
Dit rapport raakt waarschijnlijk slechts de oppervlakte van de gezondheidsgevolgen van vervuiling. Het suggereert dat de algehele impact van vervuiling op de gezondheid mogelijk aanzienlijk wordt onderschat door onvoldoende gegevensverzameling. Gegevens wijzen erop dat de wereldwijde chemische productie tegen 2030 zal verdubbelen, en dat tweederde van deze productie in ontwikkelingslanden zal plaatsvinden—veelal zonder adequate veiligheidstests—waardoor de potentiële gezondheidsrisico’s toenemen.<\/p>
Richard Fuller, CEO van Pure Earth<\/strong> en leider van de studie, merkt op dat veel gevaarlijke chemicaliën, waaronder kwik<\/strong>, PFAS<\/strong>, asbest<\/strong>, pesticiden en hormoonverstoorders, niet in de analyse zijn opgenomen vanwege een gebrek aan gegevens om hun wereldwijde impact te beoordelen. Experts geloven dat als er uitgebreide beoordelingen zouden worden uitgevoerd, het aantal doden door blootstelling aan giftige chemicaliën rond de 4 miljoen<\/strong> zou kunnen liggen in plaats van de huidige schatting van 1,8 miljoen.<\/p>
Kwetsbare populaties in gevaar<\/h3>
Een andere belangrijke zorg die Rachael Kupka, Executive Director van GAHP, benadrukt, zijn de blijvende effecten van veel van deze chemicaliën op cruciale gebieden zoals de hersenen, het immuunsysteem en de reproductieve gezondheid. Kinderen zijn bijzonder kwetsbaar, met blootstelling aan luchtvervuiling die wordt gelinkt aan hogere sterftecijfers door ziekten zoals COVID-19 en griep, terwijl blootstelling aan lood samenhangt met lagere IQ-niveaus, hogere uitvalpercentages en verminderde economische productiviteit.<\/p>
Ondanks deze alarmerende cijfers en de duidelijke relatie tussen vervuiling, klimaatverandering en verlies van biodiversiteit, blijft wereldwijde actie om deze bedreiging voor de volksgezondheid aan te pakken onvoldoende. Vervuiling wordt vaak als een lokaal probleem behandeld, terwijl verontreinigende stoffen zich via lucht, water en voedselsystemen over grenzen heen kunnen verplaatsen.<\/p>
De weg vooruit: vervuiling integraal aanpakken<\/h2>
Een van de meest urgente uitdagingen is het verbeteren van de gegevensverzameling over giftige blootstelling en het opbouwen van capaciteit onder landen, wetenschappers en risicobeoordelaars—vooral in ontwikkelingsgebieden—om vervuiling effectief te monitoren en beheren. Joe Shaw benadrukt dat innovatieve precisie-toxologie<\/strong> methoden, ontwikkeld via het EU-gefinancierde PrecisionTox<\/strong> project, zullen helpen bij het identificeren en in kaart brengen van giftige chemicaliën in het milieu, wat uiteindelijk doden en ziekten als gevolg van moderne vervuiling kan voorkomen.<\/p>
De onderzoekers pleiten voor een dringende overgang van fossiele brandstoffen naar schone, duurzame energiebronnen. Ze roepen ook op tot verhoogde financiële inzet van overheden en sponsors voor vervuilingsmonitoring en -beheer, met prioriteit voor gezondheidsbescherming en vervuilingspreventie op zowel nationaal als internationaal niveau, naast inspanningen om klimaatverandering tegen te gaan en biodiversiteit te beschermen.<\/p>