Elk jaar eist vervuiling het leven van ongeveer 9 miljoen mensen, een aantal dat gelijkstaat aan de totale bevolking van Londen. Een recente studie gepubliceerd in The Lancet Planetary Health op 18 mei benadrukt de ernst van dit probleem. Vervuiling is nu de belangrijkste doodsoorzaak wereldwijd en verantwoordelijk voor één op de zes sterfgevallen.
Deze verontrustende statistiek herinnert ons aan onze verantwoordelijkheid om het milieu te beschermen.
Sinds de publicatie van een baanbrekend rapport in 2017 is er weinig vooruitgang geboekt in het verminderen van de gevolgen van vervuiling. Het aantal sterfgevallen door vervuiling overstijgt dat van oorlogen, terrorisme, malaria, HIV, tuberculose, middelenmisbruik en alcohol samen.
Onderzoekers schatten dat de economische gevolgen van vervuiling jaarlijks een verbijsterend bedrag van $4,6 triljoen bedragen, wat neerkomt op $9 miljoen per minuut.
Veranderingen in vervuilingsbronnen en gezondheidsimpact
Het recente onderzoek toont een significante verschuiving in de belangrijkste vervuilingsbronnen.
Verbeteringen in waterlevering en afvalwaterbehandeling, samen met betere gezondheidszorg en het gebruik van antibiotica, hebben bijgedragen aan een afname van sterfgevallen door vervuiling die verband houden met extreme armoede sinds het jaar 2000. Joe Shaw, een toxicologie-expert van de Indiana University en mede-auteur van de studie, waarschuwt echter dat deze vooruitgang overschaduwd wordt door een dramatische stijging van moderne vormen van vervuiling, aangedreven door economische groei, industrializatie en verstedelijking.
Sinds de vorige beoordeling zijn de sterfgevallen die worden toegeschreven aan luchtvervuiling en giftige chemicaliën met 7% gestegen, en met maar liefst 66% sinds 2000. Opmerkelijk is dat 75% van de 9 miljoen voortijdige sterfgevallen door vervuiling verband houdt met luchtkwaliteitsproblemen, terwijl giftige chemicaliën verantwoordelijk zijn voor ongeveer 1,8 miljoen sterfgevallen, waarbij loodblootstelling een belangrijke bijdrage levert.
Wereldwijde verschillen in sterfgevallen door vervuiling
Het rapport legt ook de scherpe wereldwijde gezondheidsverschillen bloot die verband houden met vervuiling. Maar liefst 90% van de sterfgevallen door vervuiling vindt plaats in ontwikkelingslanden, waar de verbranding van fossiele brandstoffen, ongecontroleerde industriële groei, snelle verstedelijking, bevolkingsgroei en ineffectieve chemische beleidsmaatregelen aanzienlijke bedreigingen voor de volksgezondheid vormen.
Deze situatie vertegenwoordigt slechts een fractie van het bredere probleem. Het rapport suggereert dat de algehele gezondheidsimpact van vervuiling mogelijk nog groter is dan aangegeven, aangezien uitgebreide gegevensverzameling over chemische trajecten in het milieu beperkt blijft. Prognoses tonen aan dat de wereldwijde chemische productie tegen 2030 zou kunnen verdubbelen, waarbij twee derde van die groei plaatsvindt in ontwikkelingslanden, waar slechts een klein percentage van deze stoffen voldoende veiligheids testen ondergaat, wat de risico’s van giftige blootstelling mogelijk onderschat.
De chemische vervuilingscrisis aanpakken
Richard Fuller, CEO van Pure Earth en leider van de studie, benadrukt dat vele schadelijke chemicaliën, zoals kwik, PFAS, asbest, pesticiden en hormoonverstoorders, niet in deze analyse zijn opgenomen vanwege onvoldoende gegevens voor wereldwijde impactbeoordelingen. Experts suggereren dat, als de volledige chemische belasting nauwkeurig zou worden geëvalueerd, het aantal sterfgevallen door giftige chemicaliën zo hoog zou kunnen zijn als 4 miljoen in plaats van de huidige schatting van 1,8 miljoen.
Rachael Kupka, uitvoerend directeur van de Global Alliance on Health and Pollution (GAHP), voegt hieraan toe dat veel van deze schadelijke chemicaliën een negatieve invloed hebben op de ontwikkeling van de hersenen, de immuunfunctie, de vruchtbaarheid en de zwangerschapsuitkomsten, met blijvende gevolgen, vooral voor kinderen. Studies koppelen blootstelling aan luchtvervuiling en verkeersuitstoot aan hogere sterftecijfers door COVID-19 en influenza, terwijl blootstelling aan lood correleert met lagere IQ’s, hogere uitvalpercentages, verminderde economische productiviteit, cognitieve beperkingen en zelfs verhoogd geweld.
De noodzaak van wereldwijde actie
Ondanks deze alarmerende cijfers en de onmiskenbare verbinding tussen vervuiling, klimaatverandering en biodiversiteitsverlies, blijft wereldwijde actie om deze dringende volksgezondheidscrisis aan te pakken onvoldoende. Vervuiling wordt vaak als een lokaal probleem behandeld, ondanks het bewijs dat verontreinigende stoffen grenzen overschrijden via lucht, water, voedselketens en consumentenproducten.
Een van de belangrijkste uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd, is de behoefte aan verbeterde gegevensverzameling over gifstoffen en het vergroten van de capaciteit van landen, wetenschappers en risicobeoordelaars, vooral in ontwikkelingsregio’s, om vervuiling effectief te beheren en aan te pakken. Joe Shaw wijst erop dat de precisietoxicologie-methoden die worden ontwikkeld via het door de EU gefinancierde PrecisionTox-project gericht zijn op het voorkomen van sterfgevallen en ziekten veroorzaakt door moderne vervuiling door giftige chemicaliën in het milieu beter te identificeren en in kaart te brengen. Huidige methoden voor het detecteren van systemische toxiciteit zijn onvoldoende om dit uitgebreide probleem aan te pakken.
Sinds de publicatie van een baanbrekend rapport in 2017 is er weinig vooruitgang geboekt in het verminderen van de gevolgen van vervuiling. Het aantal sterfgevallen door vervuiling overstijgt dat van oorlogen, terrorisme, malaria, HIV, tuberculose, middelenmisbruik en alcohol samen. Onderzoekers schatten dat de economische gevolgen van vervuiling jaarlijks een verbijsterend bedrag van $4,6 triljoen bedragen, wat neerkomt op $9 miljoen per minuut.0