In de afgelopen anderhalf jaar heeft het kabinet-Schoof aanzienlijke moeilijkheden ondervonden met betrekking tot Nederland’s invloed binnen de Europese Unie. Aanvankelijk waren de verwachtingen hooggespannen en stonden ambitieuze doelen op de agenda, zoals een opt-out van het asielbeleid en lagere bijdragen aan de EU-begroting.
De werkelijkheid in Brussel bleek echter veel complexer te zijn dan verwacht.
Diciamoci la verità: volgens verschillende analisten, waaronder Henne Schuwer, een voormalig ambassadeur, is er een groeiend gevoel dat Nederland steeds minder serieus wordt genomen in de Brusselse gangen.
De afname van invloed kan worden toegeschreven aan een combinatie van politieke instabiliteit en een gebrek aan ervaring binnen het kabinet. Dit is een probleem voor een land als Nederland, dat afhankelijk is van sterke relaties met andere EU-lidstaten.
De rol van politieke instabiliteit
De voortdurende wisselingen van ministers hebben de stabiliteit van het kabinet-Schoof ondermijnd. In het afgelopen jaar hebben maar liefst vier verschillende ministers zich beziggehouden met het complexe onderwerp van migratie. Dit omvatte onder anderen Marjolein Faber (PVV) en David van Weel (VVD).
Deze wisselingen maken het voor Nederland uiterst moeilijk om consistente en langdurige relaties op te bouwen met andere EU-landen.
Verlies van belangrijke connecties
Een ander probleem is het vertrek van Mark Rutte, die jarenlang een sleutelrol heeft gespeeld in de Nederlandse EU-strategie.
Rutte had sterke persoonlijke netwerken en was een gerespecteerde figuur in Brussel. Zijn afwezigheid heeft geleid tot een vacuum aan invloed, waardoor het voor Schoof moeilijk is geworden om die leegte op te vullen. Bovendien is Schoof geen lid van een politieke partij, wat Nederland ook heeft beroofd van belangrijke netwerken die vaak voorafgaan aan EU-besprekingen.
De gevolgen voor Nederlands beleid
De politieke situatie in Nederland heeft ook invloed gehad op lopende dossiers, zoals de nieuwe EU-begroting. Zonder een vast mandaat is het voor het kabinet moeilijk om een duidelijke koers te bepalen. Dit kan Nederland in een ongunstige positie brengen bij toekomstige onderhandelingen, waarbij het risico bestaat dat het land achterblijft bij belangrijke besluiten.
Toekomstige mogelijkheden
So, wat nu? Ondanks de huidige uitdagingen zijn er mogelijkheden voor herstel. Analisten zoals Schuwer en journalist Andy Bounds zijn optimistisch dat met een stabieler kabinet Nederland snel weer zijn invloed kan herwinnen. Nederland is de vijfde grootste economie binnen de EU en beschikt over capabele ambtenaren in Brussel die de Nederlandse belangen kunnen behartigen, mits de verantwoordelijke ministers deze expertise benutten.
Het is cruciaal dat het nieuwe kabinet leert van de uitdagingen die het kabinet-Schoof heeft ervaren. Het opbouwen van solide relaties in Brussel is niet alleen essentieel voor het behalen van doelstellingen, maar ook voor het handhaven van een invloedrijke positie. De toekomst van Nederland in de EU hangt af van de bereidheid om te investeren in deze relaties en de politieke stabiliteit die daarvoor nodig is.
