De impact van vervuiling op de wereldgezondheid is ingrijpend en verontrustend. Recent onderzoek toont aan dat jaarlijks ongeveer negen miljoen mensen overlijden door milieuvuil. Dit aantal is vergelijkbaar met de totale bevolking van Londen en vertegenwoordigt één op de zes wereldwijde sterfgevallen.
Een studie gepubliceerd op 18 mei in het Lancet Planetary Health tijdschrift werpt een licht op dit urgente probleem en roept op tot een gezamenlijke heroverweging van onze milieubeheerpraktijken.
Ondanks deze alarmerende cijfers is de situatie niet verbeterd sinds het eerste rapport over vervuiling in 2017.
Het aantal sterfgevallen door vervuiling overschrijdt dat van geweld, infectieziekten en middelenmisbruik samen. De economische schade wordt geschat op maar liefst $4,6 biljoen per jaar, wat neerkomt op $9 miljoen per minuut. Deze gegevens dienen als een wake-upcall voor onmiddellijke actie ten behoeve van milieubehoud.
Veranderende bronnen van vervuiling
Met de evolutie van de wereld zijn ook de bronnen van vervuiling veranderd. Verbeteringen in watervoorziening en sanitaire voorzieningen hebben bijgedragen aan een daling van vervuilingsgerelateerde sterfgevallen die verband houden met extreme armoede sinds 2000. Joe Shaw, een toxicologie-expert van de Indiana University en co-auteur van het rapport, wijst echter op het feit dat deze vooruitgang wordt overschaduwd door een aanzienlijke stijging van moderne vervuilingsvormen, aangedreven door economische groei, industrialisatie en verstedelijking.
Luchtvervuiling en giftige chemicaliën
Het rapport onthult een zorgwekkende stijging van 7% in sterfgevallen door luchtvervuiling en giftige chemicaliën sinds de laatste beoordeling, met een verbijsterende 66% stijging sinds 2000. Van de negen miljoen voortijdige sterfgevallen die elk jaar aan milieufactoren worden toegeschreven, is ongeveer 75% gerelateerd aan luchtvervuiling.
Giftige stoffen zijn verantwoordelijk voor 1,8 miljoen sterfgevallen, waarbij blootstelling aan lood een belangrijke factor is. Deze groeiende crisis vraagt om urgente aandacht om de schade door deze verontreinigingen te verminderen.
Wereldwijde ongelijkheden in vervuilingsgerelateerde gezondheidsproblemen
Een ander kritiek aspect dat in het onderzoek naar voren komt, is de scherpe ongelijkheid in de gezondheidsimpact van vervuiling wereldwijd. Opmerkelijk genoeg vindt 90% van de vervuilingsgerelateerde sterfgevallen plaats in ontwikkelingslanden. Dit is grotendeels te wijten aan factoren zoals de verbranding van fossiele brandstoffen, ongecontroleerde industriële groei, snelle verstedelijking en onvoldoende beleid voor chemisch beheer. Dergelijke ongelijkheden benadrukken de noodzaak van gerichte interventies om deze uitdagingen in kwetsbare regio’s aan te pakken.
Het bredere plaatje van chemische blootstelling
Het rapport suggereert dat de werkelijke gezondheidsgevolgen van vervuiling veel groter kunnen zijn dan momenteel begrepen, als er uitgebreide gegevens beschikbaar waren. Prognoses geven aan dat de wereldwijde productie van chemicaliën tegen 2030 zou kunnen verdubbelen, waarbij twee derde van deze productie plaatsvindt in ontwikkelingslanden. Verontrustend is dat slechts een klein percentage van deze chemicaliën adequaat is getest op veiligheid, wat leidt tot de waarschijnlijkheid dat de impact van blootstelling aan giftige chemicaliën ernstig wordt onderschat.
Richard Fuller, CEO van Pure Earth, benadrukt dat veel schadelijke stoffen, waaronder kwik, PFAS, asbest, pesticiden en hormoonverstoorders, niet in deze analyse zijn opgenomen vanwege een gebrek aan voldoende gegevens. Deskundigen suggereren dat een herbeoordeling van de totale chemische belasting zou kunnen onthullen dat het aantal sterfgevallen ongeveer vier miljoen bedraagt, in plaats van de huidige schatting van 1,8 miljoen.
Rachael Kupka, directeur van de Global Alliance on Health and Pollution, voegt een extra zorgpunt toe. Ze merkt op dat veel van deze gevaarlijke chemicaliën negatieve effecten hebben op de hersenfunctie, het immuunsysteem en de reproductieve gezondheid, vooral bij kinderen. Zo is blootstelling aan luchtvervuiling en verkeersuitstoot in verband gebracht met verhoogde sterftecijfers door COVID-19 en griep, terwijl blootstelling aan lood correleert met lagere IQ’s en hogere uitvalpercentages, naast bredere maatschappelijke implicaties.
Aanpakken van de vervuilingscrisis
Ondanks het overweldigende bewijs dat vervuiling verband houdt met ernstige gezondheidsrisico’s, blijft mondiale actie onvoldoende. Hoewel er steeds meer erkenning is dat verontreinigende stoffen zich niet aan grenzen houden en zich via verschillende kanalen kunnen verspreiden, wordt vervuiling vaak als een lokaal probleem behandeld. Deze beperkte kijk belemmert alomvattende oplossingen.
Om vervuiling effectief aan te pakken, ligt een cruciale uitdaging in het verbeteren van de gegevensverzameling met betrekking tot giftige stoffen en het versterken van de capaciteit van landen, met name in de ontwikkelingswereld, om vervuiling te beheren. Joe Shaw wijst erop dat de precisiotoxicologie-methoden die worden ontwikkeld via het door de EU gefinancierde PrecisionTox-project gericht zijn op het verbeteren van de identificatie en mapping van giftige chemicaliën, wat mogelijk vervuilingsgerelateerde sterfgevallen en ziekten kan voorkomen.
Ondanks deze alarmerende cijfers is de situatie niet verbeterd sinds het eerste rapport over vervuiling in 2017. Het aantal sterfgevallen door vervuiling overschrijdt dat van geweld, infectieziekten en middelenmisbruik samen. De economische schade wordt geschat op maar liefst $4,6 biljoen per jaar, wat neerkomt op $9 miljoen per minuut. Deze gegevens dienen als een wake-upcall voor onmiddellijke actie ten behoeve van milieubehoud.0