Elk jaar eist vervuiling wereldwijd ongeveer 9 miljoen levens. Dit is een schokkend aantal dat gelijkstaat aan de totale bevolking van Londen. Een recente studie, gepubliceerd op 18 mei in het Lancet Planetary Health tijdschrift, onder leiding van de Global Alliance on Health and Pollution (GAHP), benadrukt de kritieke staat van ons milieu.
Vervuiling is nu verantwoordelijk voor één op de zes sterfgevallen wereldwijd, wat een dringende behoefte aan verbeterd milieubeheer aantoont.
Sinds de publicatie van een eerste rapport in 2017 is er geen daling te zien in de schadelijke effecten van vervuiling.
De sterftecijfers die aan vervuiling zijn toegeschreven, overtreffen die door oorlog, terrorisme, malaria, HIV, tuberculose, middelenmisbruik en alcohol samen. De financiële last van vervuiling is even schokkend, met jaarlijkse economische schade geschat op ongeveer $4,6 triljoen, wat neerkomt op maar liefst $9 miljoen per minuut.
Veranderingen in vervuilingsbronnen en de gevolgen
Het recente onderzoek toont een significante verschuiving aan in de belangrijkste bronnen van vervuiling. Verbeteringen in watervoorziening en rioolwaterbehandeling, samen met betere gezondheidszorg en antibioticagebruik, hebben geleid tot een daling van de vervuilingsgerelateerde ziekten die samenhangen met extreme armoede sinds 2000.
Echter, zoals Joe Shaw, een expert op het gebied van chemische vervuiling aan de Indiana University en mede-auteur van het rapport, opmerkt, wordt deze vooruitgang overschaduwd door een toename van moderne vervuilingsvormen die voortkomen uit economische groei, industriële uitbreiding en verstedelijking.
Feitelijk zijn de sterfgevallen gerelateerd aan luchtvervuiling en giftige chemicaliën met 7% toegenomen sinds de laatste beoordeling en zijn ze met 66% gestegen sinds 2000. Van de 9 miljoen voortijdige sterfgevallen die jaarlijks aan milieuvervuiling zijn verbonden, is ongeveer 75% te wijten aan problemen met luchtkwaliteit, terwijl giftige chemicaliën verantwoordelijk zijn voor 1,8 miljoen sterfgevallen, waarbij blootstelling aan lood een belangrijke bijdrage levert.
De onevenredige impact op ontwikkelingslanden
Het rapport benadrukt een duidelijke ongelijkheid in wereldwijde gezondheids- en milieuproblemen. Maar liefst 90% van de vervuilingsgerelateerde doden vindt plaats in ontwikkelingslanden, aangedreven door factoren zoals de verbranding van fossiele brandstoffen, ongecontroleerde industrialisatie, snelle stedelijke groei en onvoldoende chemisch beheersbeleid. Deze realiteit schetst een somber beeld voor degenen die het meest kwetsbaar zijn voor de effecten van vervuiling.
De bevindingen kunnen echter slechts het topje van de ijsberg zijn. Het rapport suggereert dat de algehele gezondheidsimpact van vervuiling mogelijk aanzienlijk wordt onderschat door een gebrek aan uitgebreide gegevens. Met prognoses die aangeven dat de wereldwijde chemische productie tegen 2030 zou kunnen verdubbelen, en twee derde van deze productie zich in ontwikkelingslanden bevindt, is er dringend behoefte aan rigoureuze veiligheidsbeoordelingen van deze stoffen.
Uitdagingen bij het aanpakken van vervuiling en de gezondheidseffecten
Richard Fuller, CEO van Pure Earth en hoofdonderzoeker van de studie, legt uit dat tal van gevaarlijke stoffen, waaronder kwik, PFAS, asbest, pesticiden en hormoonontregelaars, niet in deze analyse zijn opgenomen vanwege onvoldoende gegevens. Experts geloven dat een grondige beoordeling van de totale chemische belasting zou kunnen onthullen dat het dodental dichter bij de 4 miljoen ligt in plaats van de momenteel gerapporteerde 1,8 miljoen.
Bovendien uit Rachael Kupka, uitvoerend directeur van GAHP, zorgen over de langetermijneffecten van veel van deze chemicaliën op de gezondheid, vooral voor kinderen. Blootstelling aan verontreinigende stoffen zoals verkeersemissies en luchtverontreiniging is in verband gebracht met een verhoogde sterfte door COVID-19 en griep, terwijl blootstelling aan lood wordt geassocieerd met lagere IQ’s, hogere uitvalpercentages, verminderde economische productiviteit, cognitieve stoornissen en zelfs gewelddadig gedrag.
Wereldwijde actie en noodzakelijke oplossingen
Ondanks deze alarmerende statistieken is er een opvallend gebrek aan mondiale actie om deze volksgezondheidscrisis te bestrijden. Hoewel steeds meer wordt erkend dat verontreinigende stoffen grenzen overschrijden—door de lucht, water en voedselketens—blijft vervuiling voornamelijk een lokaal probleem.
Een van de belangrijkste obstakels die we tegenkomen, is de noodzaak voor betere gegevensverzameling over giftige stoffen en het verbeteren van de capaciteiten van landen, wetenschappers en risico-evaluatoren, vooral in ontwikkelingsgebieden, om vervuiling effectief te monitoren en te beheren. Joe Shaw benadrukt dat de precisiotoxicologiemethoden die zijn ontwikkeld onder het EU-gesubsidieerde PrecisionTox project zullen helpen bij het voorkomen van sterfgevallen en ziektes die verband houden met moderne vervuiling door onze mogelijkheid te verbeteren om giftige chemicaliën in het milieu te identificeren en in kaart te brengen.
Sinds de publicatie van een eerste rapport in 2017 is er geen daling te zien in de schadelijke effecten van vervuiling. De sterftecijfers die aan vervuiling zijn toegeschreven, overtreffen die door oorlog, terrorisme, malaria, HIV, tuberculose, middelenmisbruik en alcohol samen. De financiële last van vervuiling is even schokkend, met jaarlijkse economische schade geschat op ongeveer $4,6 triljoen, wat neerkomt op maar liefst $9 miljoen per minuut.0
