Vervuiling is uitgegroeid tot een stille moordenaar, verantwoordelijk voor maar liefst één op de zes sterfgevallen wereldwijd. Een recente studie gepubliceerd in The Lancet Planetary Health toont aan dat jaarlijks ongeveer 9 miljoen levens verloren gaan door milieuvervuiling, wat overeenkomt met de gehele bevolking van Londen.
Deze zorgwekkende gegevens benadrukken de dringende noodzaak voor betere milieuzorg en bewustwording van de volksgezondheid.
Sinds het eerste rapport van de Global Alliance on Health and Pollution (GAHP) in 2017 is de situatie niet verbeterd. Sterker nog, de sterftecijfers door vervuiling overtreffen nu die van verschillende wereldwijde bedreigingen, waaronder oorlog, terrorisme, malaria en HIV samen.
Veranderende vervuilingsbronnen en hun effecten
Verbeteringen in watervoorziening en rioolwaterzuivering hebben geleid tot een afname van de vervuilingsgerelateerde sterfgevallen als gevolg van extreme armoede sinds 2000. Deze vooruitgang wordt echter overschaduwd door een dramatische stijging van modernere vormen van vervuiling, gedreven door factoren zoals economische groei, industrializatie en verstedelijking.
Joe Shaw, een expert aan de Indiana University en mede-auteur van het rapport, wijst op deze verontrustende trend.
De toename van luchtvervuiling en giftige stoffen
Opmerkelijk is dat het aantal sterfgevallen door luchtvervuiling en giftige stoffen met 7% is gestegen sinds de laatste evaluatie en met maar liefst 66% sinds het jaar 2000.
Van de 9 miljoen voortijdige sterfgevallen die jaarlijks aan milieuvervuiling zijn gekoppeld, kan ongeveer 75% worden toegeschreven aan luchtvervuiling, terwijl giftige chemicaliën verantwoordelijk zijn voor 1,8 miljoen sterfgevallen, waarbij blootstelling aan lood een belangrijke boosdoener is.
Ongelijkheden in gezondheidsuitkomsten door vervuiling
Het rapport werpt licht op de schrijnende ongelijkheden in gezondheidsresultaten gerelateerd aan vervuiling. Maar liefst 90% van de sterfgevallen door vervuiling vindt plaats in ontwikkelingslanden, voornamelijk als gevolg van de ongecontroleerde verbranding van fossiele brandstoffen, wijdverspreide industrialisatie en onvoldoende chemische beheersingsbeleid. Deze sombere realiteit toont de dringende noodzaak aan voor effectieve milieubeheer in deze regio’s.
De onderschatte impact van toxische blootstelling
De werkelijke omvang van de effecten van vervuiling is waarschijnlijk veel breder dan momenteel wordt begrepen. Het rapport benadrukt dat uitgebreide gegevensverzameling essentieel is om de volledige impact van vervuiling op de wereldgezondheid te doorgronden. Prognoses geven aan dat de wereldwijde productie van chemicaliën tegen 2030 zou kunnen verdubbelen, waarbij twee derde van deze productie plaatsvindt in ontwikkelingslanden, waar veiligheidstests vaak onvoldoende zijn. Richard Fuller, CEO van Pure Earth, merkt op dat veel schadelijke stoffen, zoals kwik en pesticiden, onbehandeld blijven door een gebrek aan gegevens, wat leidt tot aanzienlijke onderschattingen van hun gezondheidsrisico’s.
Oproep tot actie voor wereldwijde milieubeleid
Ondanks de alarmerende statistieken die vervuiling aan gezondheidsproblemen koppelen, blijft wereldwijde actie onvoldoende. Vervuiling wordt vaak gezien als een lokaal probleem, terwijl het grenzen overschrijdt en bevolkingen wereldwijd beïnvloedt via lucht-, water- en voedselsystemen. De uitdaging ligt in het verzamelen van meer gegevens over vervuilende stoffen en het vergroten van de capaciteit van landen—vooral in de ontwikkelingswereld—om vervuiling effectief te beheren en te verminderen.
Shaw benadrukt het belang van het ontwikkelen van precisietoxikologie-methoden, die gericht zijn op het verminderen van sterfgevallen en ziekten veroorzaakt door moderne vervuiling door een betere identificatie en mapping van giftige chemicaliën in het milieu. Het PrecisionTox project, gefinancierd door de Europese Unie, brengt onderzoekers van vijftien organisaties samen om innovatieve testmethoden te creëren die de risicobeoordeling voor chemicaliën zullen verbeteren.
Samenvattend vormen lucht- en chemische vervuiling een ernstige bedreiging voor de wereldgezondheid, wat dringend aandacht en samenwerking vereist. Onderzoekers pleiten voor een snelle overgang van fossiele brandstoffen naar schone, hernieuwbare energie en roepen op tot meer financiële steun van overheden en sponsors om vervuiling effectief te beheren. Door vervuilingspreventie prioriteit te geven en de volksgezondheid te beschermen, kunnen landen dit dringende probleem aanpakken en werken aan een duurzame toekomst.