Pollutie is uitgegroeid tot een ernstige wereldwijde gezondheidscrisis. Jaarlijks sterven ongeveer 9 miljoen mensen voortijdig door vervuiling. Dit schokkende cijfer is vergelijkbaar met de totale bevolking van Londen en benadrukt de dringende behoefte aan beter milieubeheer. Een recente studie, gepubliceerd in het Lancet Planetary Health tijdschrift en uitgevoerd door de Global Alliance on Health and Pollution (GAHP), toont aan dat vervuiling nu verantwoordelijk is voor één op de zes sterfgevallen wereldwijd.
Dit is een duidelijke oproep tot actie.
Sinds de publicatie van een eerste rapport in 2017, lijkt de impact van vervuiling nauwelijks af te nemen. De sterftecijfers die aan vervuiling zijn gekoppeld, overtreffen de gecombineerde doden door oorlog, terrorisme en diverse ziektes, waaronder malaria en hiv.
Dit rapport schat de economische last van vervuiling op maar liefst 4,6 biljoen dollar per jaar, wat neerkomt op ongeveer 9 miljoen dollar per minuut.
Veranderende bronnen van vervuiling
Recent onderzoek toont aan dat de belangrijkste bronnen van vervuiling aan het veranderen zijn.
Verbeteringen in de watervoorziening en rioolwaterzuivering hebben, samen met vooruitgangen in de gezondheidszorg en het gebruik van antibiotica, geleid tot een afname van sterfgevallen door vervuiling die verband houdt met extreme armoede sinds het begin van deze eeuw. Joe Shaw van de Indiana University wijst echter op een zorgwekkend feit: deze afname wordt overschaduwd door een aanzienlijke toename van moderne vormen van vervuiling.
Deze stijging wordt grotendeels aangedreven door economische groei, industrialisatie en stedelijke uitbreiding.
Cijfers over lucht- en chemische vervuiling
Uit recent onderzoek blijkt dat het aantal sterfgevallen door luchtvervuiling en giftige chemicaliën met 7% is gestegen sinds de laatste evaluatie, en zelfs met 66% sinds 2000.
Van de jaarlijkse 9 miljoen voortijdige sterfgevallen die verband houden met milieuvuiling, kan 75% worden toegeschreven aan luchtvervuiling. Giftige chemicaliën zijn verantwoordelijk voor ongeveer 1,8 miljoen sterfgevallen, waarbij blootstelling aan lood een belangrijke oorzaak is.
Wereldwijde ongelijkheden in gezondheid en vervuiling<\/h2>
Het rapport benadrukt de schrijnende ongelijkheden in gezondheids- en milieusituaties wereldwijd. Maar liefst 90% van de sterfgevallen door vervuiling doet zich voor in ontwikkelingslanden. In deze gebieden zijn factoren zoals fossiele brandstoffen, ongecontroleerde industriële groei, snelle verstedelijking en bevolkingsgroei wijdverspreid. Dit wordt vaak verergerd door ineffectief chemisch veiligheidsbeleid.
De werkelijke impact van vervuiling wordt onderschat<\/h3>
Diciamoci de waarheid: dit probleem is slechts de top van de ijsberg. Volgens het rapport zijn de gezondheidsimpacten van vervuiling waarschijnlijk veel groter dan we nu beseffen. Dit geldt vooral als er uitgebreide data beschikbaar zouden zijn om de routes van chemicaliën in het milieu te traceren. Prognoses wijzen erop dat de wereldwijde productie van chemicaliën tegen 2030 zal verdubbelen, waarbij twee derde van deze productie plaatsvindt in ontwikkelingslanden. Het is zorgwekkend dat slechts een fractie van deze stoffen voldoende veiligheidsonderzoek heeft ondergaan. Dit roept vragen op over de mogelijkheid dat we de gevolgen van blootstelling aan giftige chemicaliën onderschatten.
Richard Fuller, CEO van Pure Earth en leider van het onderzoek, wijst erop dat verschillende gevaarlijke chemicaliën, zoals kwik, PFAS, asbest, pesticiden en hormoonverstoorders, zijn uitgesloten van de analyse. Dit gebeurde vanwege onvoldoende gegevens om hun wereldwijde impact te beoordelen. Diciamoci de waarheid: als we de volledige chemische last nauwkeurig konden inschatten, zou het aantal sterfgevallen dat aan toxische chemicaliën is gekoppeld wel eens zo hoog kunnen zijn als 4 miljoen in plaats van de gerapporteerde 1,8 miljoen.
Bovendien wijst Rachael Kupka, directeur van GAHP, erop dat veel van deze chemicaliën aanzienlijke risico’s vormen voor de hersengezondheid, de immuunfunctie, de vruchtbaarheid en de zwangerschap. Dit kan leiden tot blijvende effecten, vooral bij kinderen. Zo is blootstelling aan verkeer en luchtvervuiling in verband gebracht met hogere sterftecijfers door COVID-19 en griep. Daarnaast heeft blootstelling aan lood geleid tot een verminderd IQ, hogere schooluitval en verschillende cognitieve beperkingen.
De noodzaak van onmiddellijke actie
Ondanks deze verontrustende statistieken en de duidelijke verbinding tussen vervuiling, klimaatverandering en verlies van biodiversiteit, zijn de wereldwijde inspanningen om deze urgente bedreiging voor de volksgezondheid aan te pakken onvoldoende. Het is algemeen bekend dat vervuiling geen grenzen kent; het verspreidt zich via lucht, water en de voedselvoorziening. Toch wordt vervuiling vaak gezien als een lokaal probleem.
Een van de belangrijkste uitdagingen is het verbeteren van de gegevensverzameling over toxines en het vergroten van de capaciteit van landen, wetenschappers en risicobeoordelaars. Dit geldt met name voor ontwikkelingslanden, waar het monitoren, beheren en verminderen van vervuiling cruciaal is. Diciamoci de waarheid: zonder goede data is het moeilijk om effectief actie te ondernemen.
Joe Shaw wijst erop dat de nauwkeurige toxicologie-methoden die worden ontwikkeld in het door de EU gefinancierde PrecisionTox project essentieel zijn. Deze methoden helpen bij het voorkomen van sterfgevallen en ziekten die verband houden met moderne vervuiling. Door de identificatie en in kaart brenging van giftige chemicaliën in het milieu te verbeteren, kunnen we betere maatregelen nemen. Is het niet tijd om dit probleem eindelijk serieus aan te pakken?
De wereld wordt steeds meer bedreigd door lucht- en chemische vervuiling, wat ernstige gevolgen voor de gezondheid met zich meebrengt. Dringende actie en samenwerking zijn noodzakelijk. Onderzoekers pleiten voor een snelle overgang van fossiele brandstoffen naar schone, duurzame energiebronnen. Ze roepen op tot meer financiële investeringen van overheden en sponsors om vervuiling effectief te beheersen en te verminderen.
Maar waarom is dit zo belangrijk? Het is cruciaal om vervuiling te voorkomen en de gezondheid te beschermen, zowel op nationaal als internationaal niveau. Dit moet hand in hand gaan met het aanpakken van klimaatverandering en het verlies van biodiversiteit. De realiteit is minder politically correct: als we niet snel handelen, kunnen de gevolgen verwoestend zijn voor toekomstige generaties.