De vervuiling is uitgegroeid tot een aanzienlijke wereldwijde gezondheidscrisis, verantwoordelijk voor ongeveer 9 miljoen sterfgevallen per jaar. Dit aantal is schokkend en komt overeen met de gehele bevolking van Londen. Het herinnert ons scherp aan de dringende noodzaak voor milieubescherming.
Een recente studie, gepubliceerd in The Lancet Planetary Health, benadrukt de kritieke aard van dit probleem. Vervuiling is nu verantwoordelijk voor één op de zes sterfgevallen wereldwijd.
De bevindingen onderstrepen de aanhoudende aard van sterfgevallen door vervuiling, die sinds het eerste rapport hierover in 2017 niet zijn verbeterd.
Ondanks verschillende vooruitgangen in de volksgezondheid, blijft het totale aantal sterfgevallen als gevolg van vervuiling stijgen. Het aantal overschrijdt de gecombineerde sterfgevallen door conflicten, ziekten zoals malaria en tuberculose, en middelenmisbruik.
Veranderende dynamiek in vervuilingsbronnen
Een opmerkelijke observatie uit het nieuwe onderzoek is het veranderende landschap van vervuiling.
Verbeteringen in de watervoorziening en rioolwaterzuivering hebben sinds 2000 het aantal sterfgevallen door extreme armoede-gerelateerde vervuiling aanzienlijk verminderd. Maar deze vooruitgang wordt overschaduwd door een dramatische toename van moderne vervuiling, veroorzaakt door economische groei en verstedelijking. Joe Shaw, een expert aan de Indiana University en mede-auteur van het rapport, geeft aan dat hoewel sommige zaken zijn verbeterd, de algehele situatie nog steeds zorgwekkend is.
De toenemende tol van luchtvervuiling
Recente gegevens wijzen op een 7% stijging in sterfgevallen als gevolg van luchtvervuiling en giftige chemicaliën sinds de laatste beoordeling, met een verbijsterende 66% toename sinds 2000. Van de jaarlijkse 9 miljoen voortijdige sterfgevallen door milieuvuiling, is ongeveer 75% gerelateerd aan luchtvervuiling.
Bovendien eisen giftige stoffen ongeveer 1,8 miljoen levens, waarbij blootstelling aan lood een aanzienlijk deel van deze sterfgevallen voor zijn rekening neemt.
Wereldwijde ongelijkheden in gezondheidseffecten door vervuiling
Het rapport werpt ook licht op de scherpe ongelijkheden in gezondheidsrisico’s door vervuiling, vooral in ontwikkelingslanden. Ongeveer 90% van de sterfgevallen door vervuiling komt voor in lage- en middeninkomenslanden, waar factoren zoals de verbranding van fossiele brandstoffen, snelle industrialisatie en inadequate regulering van chemicaliën bijdragen aan de crisis. Deze regio’s zijn vaak minder uitgerust om de toenemende vervuilingslast het hoofd te bieden.
De verborgen gevolgen van giftige blootstelling
Experts geloven dat de werkelijke impact van vervuiling op de gezondheid waarschijnlijk wordt onderschat door onvoldoende gegevens. De wereldwijde productie van chemicaliën zal naar verwachting tegen 2030 verdubbelen, met een aanzienlijk deel van deze productie in ontwikkelingslanden. Verontrustend is dat veel van deze chemicaliën niet adequaat zijn getest op veiligheid. Richard Fuller, CEO van Pure Earth en een belangrijke figuur in het onderzoek, benadrukt dat talrijke schadelijke stoffen, waaronder kwik, PFAS en asbest, momenteel niet in de analyses worden meegeteld door gebrek aan uitgebreide gegevens.
Rachael Kupka, uitvoerend directeur van de Global Alliance on Health and Pollution, wijst op de zorgen over de langdurige effecten van chemische blootstelling op kwetsbare populaties, met name kinderen. Studies tonen aan dat blootstelling aan verontreinigende stoffen kan leiden tot hogere sterftecijfers door ziekten zoals COVID-19 en griep, lagere IQ-niveaus en hogere uitvalpercentages onder jongeren.
Dringende noodzaak voor wereldwijde actie
Ondanks deze alarmerende statistieken en de onmiskenbare verbinding tussen vervuiling, klimaatverandering en verlies van biodiversiteit, is er een onvoldoende wereldwijde reactie op deze bedreiging voor de volksgezondheid. Vervuiling wordt vaak gezien als een lokaal probleem, zonder de grensoverschrijdende aard ervan te erkennen, aangezien verontreinigende stoffen zich via lucht, water en voedselsystemen kunnen verspreiden.
Het aanpakken van deze uitdaging vereist verbeterde gegevensverzameling over chemische blootstelling en een versterking van de capaciteiten van landen, vooral in ontwikkelingsgebieden, om vervuiling te monitoren en te verminderen. Shaw merkt op dat het PrecisionTox project gericht is op het ontwikkelen van innovatieve methoden voor het identificeren van giftige chemicaliën, wat een effectievere preventie van gezondheidsproblemen door vervuiling mogelijk maakt.
Onderzoekers pleiten voor een snelle overgang van fossiele brandstoffen naar duurzame energiebronnen en roepen op tot verhoogde financiële steun van overheden en organisaties om vervuiling effectief aan te pakken. Daarnaast is het essentieel om vervuilingspreventie en gezondheidsbescherming zowel nationaal als internationaal prioriteit te geven, samen met het aanpakken van klimaatverandering en verlies van biodiversiteit, voor een gezondere toekomst.