De verontrustende realiteit van vervuiling is dat het nu verantwoordelijk is voor één op de zes sterfgevallen wereldwijd. Dit vertegenwoordigt een aanzienlijke crisis op het gebied van de volksgezondheid. Recente bevindingen gepubliceerd in Lancet Planetary Health benadrukken de urgentie om milieuproblemen aan te pakken.
Elk jaar overlijden ongeveer 9 miljoen mensen door de schadelijke effecten van vervuiling, een aantal dat overeenkomt met de totale bevolking van Londen.
Ondanks vooruitgang sinds het eerste rapport in 2017, is de situatie niet significant verbeterd. Bewijs toont aan dat het aantal sterfgevallen door vervuiling hoger is dan de doden door oorlogen, terrorisme, malaria, hiv, tuberculose, overdoses en alcohol samen.
De economische gevolgen zijn overweldigend; vervuiling veroorzaakt jaarlijks schade ter waarde van ongeveer 4,6 biljoen dollar, wat neerkomt op zo’n 9 miljoen dollar per minuut.
De verschuivende bronnen van vervuiling
Een opvallende observatie uit het recente onderzoek is de veranderende dynamiek onder de belangrijkste bronnen van vervuiling.
Verbeteringen in watervoorziening en sanitaire voorzieningen, evenals betere toegang tot gezondheidszorg, hebben bijgedragen aan een afname van vervuilingsgerelateerde sterfgevallen door extreme armoede sinds 2000. Deze vooruitgang wordt echter overschaduwd door een toename van moderne vormen van vervuiling die verband houden met economische ontwikkeling, industrialisatie en stedelijke groei.
Toenemende luchtvervuiling en blootstelling aan giftige chemicaliën
Volgens de rapporten is het aantal sterfgevallen door luchtvervuiling en giftige chemicaliën met 7% gestegen sinds de laatste evaluatie, en zelfs met 66% sinds het jaar 2000. Van de 9 miljoen jaarlijkse voortijdige sterfgevallen door milieuvervuiling is ongeveer 75% gerelateerd aan luchtkwaliteit.
Giftige chemicaliën zijn verantwoordelijk voor 1,8 miljoen sterfgevallen, waarbij blootstelling aan lood goed is voor de helft van deze doden.
Wereldwijde gezondheidsongelijkheid verergerd door vervuiling
Het rapport benadrukt ook een verontrustende trend in wereldwijde gezondheids- en milieongelijkheid. Een schokkende 90% van de vervuilingsgerelateerde sterfgevallen doet zich voor in ontwikkelingslanden. Factoren die bijdragen aan deze crisis zijn de verbranding van fossiele brandstoffen, ongecontroleerde industriële activiteiten, snelle verstedelijking, bevolkingsgroei en onvoldoende chemisch beheersbeleid in deze regio’s.
De onderschatte impact van chemische vervuiling
Het rapport geeft echter aan dat de totale impact van vervuiling op de gezondheid waarschijnlijk wordt onderschat. Terwijl de wereld zich voorbereidt op een verwachte verdubbeling van de chemische productie tegen 2030, met veel daarvan in ontwikkelingslanden, blijft de veiligheid van deze stoffen grotendeels ongetest. Richard Fuller, CEO van Pure Earth, uitte zijn bezorgdheid over het gebrek aan gegevens over talrijke chemicaliën, waaronder kwik, PFAS, asbest, pesticiden en hormoonverstoorders. Veel experts geloven dat als deze chemicaliën goed werden beoordeeld, het aantal sterfgevallen door giftige blootstelling zo hoog kon zijn als 4 miljoen.
Dringende behoefte aan actie en innovatieve oplossingen
Ondanks deze alarmerende statistieken en de onmiskenbare verbinding tussen vervuiling, klimaatverandering en verlies van biodiversiteit, blijven wereldwijde inspanningen om deze volksgezondheidscrisis aan te pakken onvoldoende. Terwijl er steeds meer bewijs opduikt dat verontreinigende stoffen geen grenzen respecteren, en via lucht, water en voedselketens worden verspreid, wordt vervuiling nog vaak als een lokaal probleem behandeld.
Om dit te bestrijden, is een gezamenlijke inspanning om uitgebreide gegevens over giftige stoffen te verzamelen cruciaal. Joe Shaw, een toxicologie-expert van de Indiana University, gelooft dat innovatieve methoden die worden ontwikkeld in het door de EU gefinancierde PrecisionTox project zullen helpen om vervuilingsgerelateerde sterfgevallen en ziekten te voorkomen door de identificatie en mapping van schadelijke chemicaliën in het milieu te verbeteren. De traditionele methoden voor het detecteren van systemische toxiciteit zijn ontoereikend voor het aanpakken van dit enorme probleem.
Samenvattend brengen zowel lucht- als chemische vervuiling aanzienlijke risico’s met zich mee die onmiddellijke aandacht en gezamenlijke actie vereisen. Onderzoekers pleiten voor een snelle overgang van fossiele brandstoffen naar schone energiebronnen en benadrukken de noodzaak van verhoogde financiering van overheden en sponsors om vervuiling effectief te monitoren en te beheren. Het is essentieel om vervuilingspreventie en gezondheidsbescherming op nationaal en internationaal niveau te prioriteren om de onderling verbonden uitdagingen van klimaatverandering en biodiversiteitsverlies aan te pakken.