De gevolgen van vervuiling voor de menselijke gezondheid zijn ernstiger dan veel mensen beseffen. Recent onderzoek toont aan dat milieuvervuiling verantwoordelijk is voor ongeveer 9 miljoen voortijdige sterfgevallen per jaar. Dit schokkende cijfer komt overeen met de totale bevolking van Londen.
Deze verontrustende statistiek staat beschreven in een studie die op 18 mei is gepubliceerd in Lancet Planetary Health, uitgevoerd onder auspiciën van de Global Alliance on Health and Pollution (GAHP). Nu vervuiling verantwoordelijk is voor één op de zes doden wereldwijd, is dit een oproep tot meer verantwoordelijkheidsgevoel voor ons milieu.
Sinds het eerste rapport dat in 2017 werd gepubliceerd, is de situatie niet verbeterd en blijven de gezondheidsimpacten van vervuiling aanzienlijk. Het aantal sterfgevallen dat aan vervuiling is gekoppeld, overtreft de gecombineerde tol van oorlog<\/strong>, terrorisme<\/strong> en diverse ziekten zoals malaria<\/strong>, HIV<\/strong> en tuberculose<\/strong>.
Economisch gezien brengt vervuiling een schokkende kostenpost met zich mee, geschat op ongeveer $4,6 biljoen<\/strong> per jaar, wat neerkomt op bijna $9 miljoen per minuut<\/strong>.
Veranderende patronen van vervuiling<\/h2>
Nieuwe bevindingen wijzen op een verschuiving in de belangrijkste bronnen van gezondheidsproblemen door vervuiling.
Verbeteringen in de watertoevoer en rioolwaterzuivering, samen met vooruitgang in de gezondheidszorg en het gebruik van antibiotica, hebben bijgedragen aan een daling van het aantal sterfgevallen door vervuiling als gevolg van extreme armoede sinds het jaar 2000. Maar deze vooruitgang wordt overschaduwd door een dramatische stijging van moderne vormen van vervuiling, gedreven door economische groei, industrialisatie en verstedelijking.
Luchtvervuiling en giftige chemicaliën
De nieuwste beoordeling toont een toename van 7%<\/strong> in sterfgevallen door luchtvervuiling en giftige chemicaliën sinds het vorige rapport. Dit is een verbluffende 66%<\/strong> stijging sinds 2000. Van de 9 miljoen jaarlijkse sterfgevallen<\/strong> die verband houden met milieuvervuiling, is ongeveer 75%<\/strong> gerelateerd aan luchtvervuiling. Daarnaast zijn giftige chemicaliën verantwoordelijk voor ongeveer 1,8 miljoen sterfgevallen<\/strong>, waarvan de helft voortkomt uit blootstelling aan lood.<\/p>
Een belangrijk aspect dat in het rapport naar voren komt, is de ongelijkheid in gezondheidseffecten door vervuiling in verschillende regio’s. Maar liefst 90%<\/strong> van de sterfgevallen door vervuiling vindt plaats in ontwikkelingslanden<\/strong>. Dit is voornamelijk te wijten aan factoren zoals de verbranding van fossiele brandstoffen, ongecontroleerde industriële praktijken, snelle stedelijke groei, bevolkingsgroei en ontoereikende regelgeving voor chemische veiligheid.<\/p>
De verborgen gevaren van chemische blootstelling
De huidige statistieken bieden slechts een glimp van de werkelijke impact van vervuiling op de gezondheid. Volgens het rapport kunnen de gezondheidsgevolgen van vervuiling nog veel ingrijpender zijn als er meer uitgebreide data beschikbaar zouden zijn. Aangezien de wereldwijde chemische productie naar verwachting tegen 2030 zal verdubbelen, met twee derde van deze activiteit in ontwikkelingslanden, roept het gebrek aan rigoureuze veiligheidstests voor deze chemicaliën vragen op. De werkelijke effecten van blootstelling aan giftige chemicaliën worden daardoor waarschijnlijk onderschat.
Langdurige gevolgen voor kwetsbare bevolkingsgroepen
Richard Fuller, CEO van Pure Earth en een vooraanstaand onderzoeker, wijst erop dat verschillende gevaarlijke chemicaliën, zoals kwik, PFAS, asbest, pesticiden en endocriene verstorende stoffen, niet zijn meegenomen in de evaluatie. Dit komt door een gebrek aan gegevens voor een wereldwijde impactbeoordeling. Experts stellen dat als we de totale chemische belasting nauwkeurig konden beoordelen, het aantal doden door giftige chemicaliën wel eens zo hoog zou kunnen zijn als 4 miljoen, in plaats van de momenteel gerapporteerde 1,8 miljoen.
De zorgen reiken verder dan alleen de sterftecijfers. Veel van deze chemicaliën hebben schadelijke effecten op de neurologische ontwikkeling, de immuunfunctie en de reproductieve gezondheid, vooral bij kinderen. Zo is blootstelling aan luchtvervuiling verbonden met hogere sterftecijfers door ziekten zoals COVID-19 en griep. Daarnaast wordt blootstelling aan lood in verband gebracht met lagere IQ’s, hogere uitvalpercentages, verminderde economische productiviteit en een verhoogd risico op geweld.
Dringende noodzaak tot actie
Ondanks deze verontrustende bevindingen en de onmiskenbare verbanden tussen vervuiling, klimaatverandering en verlies van biodiversiteit, blijven wereldwijde inspanningen om deze volksgezondheidscrisis aan te pakken onvoldoende. Het bewijs dat verontreinigende stoffen geen grenzen respecteren, neemt toe. Ze verspreiden zich via lucht, water, voedselketens en consumentenproducten, maar vervuiling wordt nog vaak als een lokaal probleem gezien.
Een van de grootste uitdagingen is het verbeteren van de gegevensverzameling over giftige stoffen en het versterken van de capaciteiten van landen, onderzoekers en risicobeoordelaars. Dit is vooral belangrijk in ontwikkelingsregio’s om vervuiling effectief te monitoren en te beheersen. Joe Shaw wijst erop dat de precisietoxicologiemethoden die worden ontwikkeld binnen het door de EU gefinancierde PrecisionTox-project, gericht zijn op het voorkomen van vervuilingsgerelateerde sterfgevallen en ziekten. Dit gebeurt door de identificatie en mapping van giftige chemicaliën in het milieu te verbeteren. Traditionele methoden voor het detecteren van systemische toxiciteit zijn niet uitgerust om deze enorme uitdaging aan te gaan.
De bedreigingen van lucht- en chemische vervuiling zijn wereldwijd van aard en vereisen onmiddellijke internationale samenwerking en aandacht. Onderzoekers pleiten voor een snelle overstap van fossiele brandstoffen naar schone en duurzame energiebronnen. Ze roepen overheden en sponsors op om verhoogde financiële middelen beschikbaar te stellen om vervuiling te beheersen en te verminderen. Daarnaast benadrukken zij het belang van het prioriteren van vervuilingspreventie en gezondheidsbescherming, zowel nationaal als internationaal, naast het aanpakken van klimaatverandering en verlies van biodiversiteit.
