De schokkende werkelijkheid van de gevolgen van vervuiling voor het menselijk leven wordt steeds duidelijker. Onlangs gepubliceerde studies tonen aan dat jaarlijks ongeveer 9 miljoen mensen overlijden door milieuvervuiling. Dit aantal is vergelijkbaar met de totale bevolking van een grote stad, zoals London.
De bevindingen, gepubliceerd in Lancet Planetary Health, benadrukken de dringende noodzaak voor meer bewustzijn en proactieve maatregelen rondom onze verantwoordelijkheden voor het milieu.
Ondanks eerdere rapporten uit 2017 is de situatie niet verbeterd. Vervuiling is nu verantwoordelijk voor één op de zes sterfgevallen wereldwijd.
Deze alarmerende trend roept om onmiddellijke actie om milieuproblemen aan te pakken.
De omvang van sterfte door vervuiling
Als we de cijfers bekijken, wordt de impact van vervuiling nog verontrustender. Het jaarlijkse sterftecijfer door vervuiling is hoger dan de gecombineerde sterfgevallen door oorlog, terrorisme, malaria, HIV, tuberculose, alcohol, en drugsgerelateerde incidenten.
De auteurs van het rapport schatten de economische gevolgen van vervuiling op ongeveer $4,6 biljoen per jaar, wat neerkomt op ongeveer $9 miljoen per minuut.
Veranderingen in vervuilingsbronnen
Recente bevindingen wijzen op een significante verschuiving in de belangrijkste vervuilingsbronnen in de loop der tijd.
Hoewel verbeteringen in watervoorziening en afvalwaterbehandeling sinds 2000 hebben geleid tot een afname van vervuilingsgerelateerde sterfgevallen door extreme armoede, wordt deze vooruitgang overschaduwd door nieuwe vervuilingsuitdagingen die verband houden met economische ontwikkeling, industrialisatie en snelle stedelijke groei. Joe Shaw, een expert van Indiana University, benadrukt dat deze afname van armoede-gerelateerde vervuiling wordt tegengewerkt door toenemende niveaus van hedendaagse verontreinigende stoffen.
Er is een scherpe stijging van sterfgevallen door luchtvervuiling en giftige chemicaliën, met een toename van 7% sinds de laatste beoordeling en een verbijsterende 66% sinds 2000. Van de 9 miljoen voortijdige sterfgevallen door milieuvervuiling elk jaar, is ongeveer 75% gerelateerd aan luchtkwaliteitsproblemen. Bovendien zijn giftige stoffen verantwoordelijk voor ongeveer 1,8 miljoen sterfgevallen, waarbij blootstelling aan lood een belangrijke bijdrage levert.
Wereldwijde ongelijkheden in de impact van vervuiling
Het rapport benadrukt ook de scherpe ongelijkheden die bestaan in wereldwijde gezondheids- en milieuomstandigheden. Een verbijsterende 90% van de vervuilingsgerelateerde sterfgevallen doen zich voor in ontwikkelingslanden, waar factoren zoals de verbranding van fossiele brandstoffen, ongecontroleerde industriële processen en onvoldoende regelgeving het probleem verergeren. Een combinatie van bevolkingsgroei en inadequate beleidsmaatregelen belemmert inspanningen om deze milieuriskico’s effectief te beheren.
Onderbelichte effecten van chemische blootstelling
Deze situatie vertegenwoordigt slechts een fractie van het bredere probleem. De uitgebreide effecten van vervuiling op de volksgezondheid worden waarschijnlijk onderschat door een gebrek aan uitgebreide gegevens. Prognoses geven aan dat de wereldwijde chemische productie tegen 2030 zou kunnen verdubbelen, waarbij tweederde van deze groei zich voordoet in ontwikkelingsgebieden waar veiligheidstests vaak minimaal zijn. Richard Fuller, CEO van Pure Earth, wijst erop dat talrijke gevaarlijke chemicaliën—zoals kwik, PFAS, asbest en pesticiden—niet adequaat zijn geanalyseerd voor hun wereldwijde gezondheidsimpact.
Rachael Kupka, Executive Director van Global Alliance on Health and Pollution, benadrukt de ernstige implicaties van chemische blootstelling voor verschillende gezondheidsaspecten, waaronder neurologische ontwikkeling, immuniteit, en reproductieve gezondheid. Kwetsbare bevolkingsgroepen, vooral kinderen, lopen verhoogde risico’s, waarbij studies aantonen dat blootstelling aan luchtvervuiling samenhangt met verhoogde sterftecijfers door infecties zoals COVID-19 en griep.
Oproep tot wereldwijde samenwerking en actie
Ondanks het overweldigende bewijs dat vervuiling verband houdt met aanzienlijke gezondheidsrisico’s, blijven wereldwijde inspanningen om deze volksgezondheidscrisis aan te pakken tekortschieten. Vervuiling wordt vaak gezien als een lokaal probleem, ondanks de grensoverschrijdende aard ervan, waardoor het noodzakelijk is om het aan te pakken via internationale samenwerking.
Een van de belangrijkste uitdagingen is het verbeteren van de gegevensverzameling over giftige stoffen en het versterken van de capaciteiten van landen—vooral in ontwikkelingsgebieden—om vervuiling effectief te monitoren en te beheren. Joe Shaw merkt op dat de methodologieën die worden ontwikkeld onder het EU-gefundeerde PrecisionTox-project gericht zijn op het verbeteren van ons begrip van chemische toxiciteit en het verbeteren van risicobeoordelingsprocessen.
Ondanks eerdere rapporten uit 2017 is de situatie niet verbeterd. Vervuiling is nu verantwoordelijk voor één op de zes sterfgevallen wereldwijd. Deze alarmerende trend roept om onmiddellijke actie om milieuproblemen aan te pakken.0
