Vervuiling is een stille maar dodelijke vijand die wereldwijd bijdraagt aan één op de zes sterfgevallen. Een recent onderzoek, gepubliceerd in Lancet Planetary Health, toont aan dat jaarlijks ongeveer 9 miljoen mensen sterven door milieuvervuiling—dat is gelijk aan de hele bevolking van Londen.
Deze bevindingen roepen op tot onmiddellijke actie om onze relatie met het milieu te heroverwegen.
Ondanks de zorgwekkende statistieken is de situatie sinds het eerste rapport in 2017 niet verbeterd. De gevolgen zijn ernstig, aangezien het aantal sterfgevallen door vervuiling hoger is dan dat door oorlog, terrorisme en verschillende ziekten samen.
Daarnaast bedraagt de economische schade door vervuiling ongeveer $4,6 biljoen per jaar, wat neerkomt op ongeveer $9 miljoen verloren elke minuut.
De verschuiving in vervuilingsbronnen
Recent onderzoek benadrukt een significante verschuiving in de belangrijkste oorzaken van gezondheidsproblemen door vervuiling.
Verbeteringen in de watervoorziening en rioolwaterbehandeling hebben sinds het jaar 2000 de sterfgevallen door vervuiling, gerelateerd aan extreme armoede, aanzienlijk verminderd. Echter, deze vooruitgang wordt overschaduwd door een merkbare toename van moderne vormen van vervuiling, voornamelijk aangedreven door economische groei, industrialisatie en verstedelijking.
Joe Shaw, een expert in de contaminatie door giftige chemicaliën van de Indiana University en co-auteur van het rapport, benadrukt dat hoewel we op sommige gebieden vooruitgang hebben geboekt, de opkomst van hedendaagse vervuiling deze winsten tenietdoet.
Stijgende statistieken en de last van luchtvervuiling
Het rapport meldt een verontrustende toename van 7% in sterfgevallen door luchtvervuiling en giftige chemicaliën sinds de laatste evaluatie, met een schokkende 66% stijging sinds 2000. Van de 9 miljoen voortijdige sterfgevallen die jaarlijks aan milieuvervuiling zijn gekoppeld, is een aanzienlijk deel van 75% gerelateerd aan luchtvervuiling. Giftige chemicaliën zijn verantwoordelijk voor ongeveer 1,8 miljoen sterfgevallen, waarbij blootstelling aan lood goed is voor de helft van die gevallen.
Wereldwijde ongelijkheden in gezondheidsimpact door vervuiling
Een cruciaal punt dat in het rapport wordt aangekaart, is de scherpe ongelijkheid rondom de gezondheidsimpact van vervuiling. Maar liefst 90% van de sterfgevallen door vervuiling vindt plaats in ontwikkelingslanden, verergerd door factoren zoals de verbranding van fossiele brandstoffen, snelle industrialisatie en inadequate regulering. De combinatie van deze elementen creëert een perfecte storm, wat leidt tot verhoogde gezondheidsrisico’s in gebieden die al met armoede kampen.
De onderschatte impact van chemische blootstelling
Dit rapport raakt slechts de oppervlakte van de werkelijke impact van vervuiling op de wereldgezondheid. Een uitgebreid begrip van de gezondheidseffecten van vervuiling wordt bemoeilijkt door een gebrek aan uitgebreide gegevensverzameling. Experts voorspellen dat de wereldwijde chemische productie tegen 2030 zal verdubbelen, waarbij tweederde van deze productie in ontwikkelingslanden plaatsvindt. Verontrustend is dat slechts een fractie van deze chemicaliën adequaat is getest op veiligheid, wat leidt tot mogelijke onderschattingen van hun schadelijke effecten.
Richard Fuller, CEO van Pure Earth, die het onderzoek leidde, merkt op dat veel schadelijke stoffen, zoals kwik, PFAS en asbest, niet zijn opgenomen in de huidige analyse vanwege onvoldoende gegevens. Experts suggereren dat een goede evaluatie van de totale chemische belasting zou kunnen onthullen dat het aantal sterfgevallen door blootstelling aan giftige chemicaliën mogelijk 4 miljoen bedraagt in plaats van de gerapporteerde 1,8 miljoen.
Rachael Kupka, uitvoerend directeur van de Global Alliance on Health and Pollution (GAHP), wijst op een andere belangrijke zorg met betrekking tot de langetermijneffecten van chemische blootstelling op kwetsbare populaties, vooral kinderen. Blootstelling aan luchtvervuiling en verkeersgerelateerde giftige stoffen is in verband gebracht met verhoogde sterftecijfers door ademhalingsziekten zoals COVID-19 en influenza, terwijl blootstelling aan lood is gecorreleerd met verminderde cognitieve vaardigheden, lagere schoolprestaties en zelfs verhoogde geweldsincidenten.
De dringende noodzaak van wereldwijde actie
Ondanks overweldigend bewijs van de ernstige gezondheidsrisico’s die vervuiling met zich meebrengt, is er op wereldschaal weinig gedaan om deze crisis aan te pakken. Vervuiling wordt nog steeds als een lokaal probleem behandeld, terwijl verontreinigende stoffen zich gemakkelijk over grenzen heen verspreiden via verschillende routes zoals lucht, water en voedsel. Deze kijk moet veranderen om de uitdagingen van vervuiling effectief aan te pakken.
Een van de belangrijkste obstakels is de verzameling van uitgebreide gegevens over giftige blootstelling en het verbeteren van de capaciteiten in ontwikkelingslanden om vervuiling effectief te monitoren en te beheren. Volgens Joe Shaw zijn de innovatieve toxicologie-methoden die worden ontwikkeld onder het door de EU gefinancierde PrecisionTox project gericht op het voorkomen van sterfgevallen en ziekten veroorzaakt door moderne vervuiling door de identificatie van gevaarlijke chemicaliën in het milieu te verbeteren.
Ondanks de zorgwekkende statistieken is de situatie sinds het eerste rapport in 2017 niet verbeterd. De gevolgen zijn ernstig, aangezien het aantal sterfgevallen door vervuiling hoger is dan dat door oorlog, terrorisme en verschillende ziekten samen. Daarnaast bedraagt de economische schade door vervuiling ongeveer $4,6 biljoen per jaar, wat neerkomt op ongeveer $9 miljoen verloren elke minuut.0
