Elk jaar sterven maar liefst negen miljoen mensen door de schadelijke effecten van milieuvervuiling, een getal dat overeenkomt met de bevolking van Londen. Deze verontrustende statistiek komt uit een recent onderzoek gepubliceerd in het Lancet Planetary Health tijdschrift, uitgevoerd onder de vlag van de Global Alliance on Health and Pollution (GAHP).
Vervuiling is nu verantwoordelijk voor één op de zes sterfgevallen wereldwijd, wat een duidelijke herinnering is aan onze dringende verantwoordelijkheid om het milieu te beschermen.
Ondanks een eerste rapport in 2017, zijn de negatieve effecten van vervuiling niet verminderd. De sterfte door vervuiling overtreft de doden door oorlog, terrorisme, malaria, HIV, tuberculose, middelenmisbruik en alcohol samen.
De auteurs van het rapport schatten dat de economische schade door vervuiling jaarlijks een verbijsterende $4,6 biljoen bedraagt, wat neerkomt op ongeveer $9 miljoen per minuut.
Veranderingen in vervuilingsbronnen en gezondheidseffecten
Het meest recente onderzoek wijst op een opmerkelijke verschuiving in de belangrijkste bronnen van vervuiling.
Verbeteringen in watervoorziening en afvalwaterbehandeling, samen met betere gezondheidszorg en het gebruik van antibiotica, hebben geleid tot een afname van vervuilingsgerelateerde sterfgevallen en ziekten die samenhangen met extreme armoede sinds het jaar 2000. Echter, zoals Joe Shaw van de Indiana University, co-auteur van het rapport en expert in toxicologische contaminatie, opmerkt: “deze afname is volledig overschaduwd door een significante toename van moderne vervuilingsvormen die worden aangedreven door economische groei, industrialisatie en verstedelijking.”
Toename van luchtvervuiling en chemische blootstelling
Sinds de vorige beoordeling zijn sterfgevallen door luchtvervuiling en giftige chemicaliën met 7% en een schokkende 66% toegenomen sinds 2000. Van de negen miljoen voortijdige sterfgevallen door milieuvervuiling elk jaar, is ongeveer 75% te wijten aan luchtkwaliteitsproblemen, terwijl giftige chemicaliën verantwoordelijk zijn voor ongeveer 1,8 miljoen sterfgevallen, waarbij blootstelling aan lood voor de helft van deze sterfgevallen zorgt.
Wereldwijde ongelijkheden en de noodzaak van actie
Het rapport belicht ook de schokkende wereldwijde ongelijkheden op het gebied van gezondheid en milieunormen. Een verbijsterende 90% van de sterfgevallen door vervuiling doet zich voor in ontwikkelingslanden, voornamelijk door de verbranding van fossiele brandstoffen, ongecontroleerde industriële activiteiten, snelle stedelijke uitbreiding, bevolkingsgroei en inadequate chemische beheersingsbeleid in deze regio’s.
Echter, dit is slechts het topje van de ijsberg. De auteurs suggereren dat de algehele gezondheidseffecten van vervuiling waarschijnlijk worden onderschat, gezien het gebrek aan uitgebreide gegevensverzameling, vooral met betrekking tot de wegen die chemicaliën in het milieu volgen. De wereldwijde chemische productie zal naar verwachting tegen 2030 verdubbelen, waarbij twee derde van deze productie in ontwikkelingslanden plaatsvindt, waar slechts een fractie van deze stoffen grondig op veiligheid wordt getest. Dit roept ernstige zorgen op over de mogelijke gezondheidsgevolgen van blootstelling aan giftige chemicaliën.
De onzichtbare gevaren van chemische blootstelling
Zoals Richard Fuller, CEO van Pure Earth en leider van het onderzoek, opmerkt: “veel schadelijke chemicaliën, waaronder kwik, PFAS, asbest, pesticiden en hormoonontregelaars, zijn niet in deze analyse opgenomen vanwege onvoldoende gegevens om hun wereldwijde impact te beoordelen.” Experts maken zich zorgen dat, als er een uitgebreide evaluatie van de totale chemische belasting zou worden uitgevoerd, het dodental zou kunnen stijgen tot ongeveer 4 miljoen in plaats van de gerapporteerde 1,8 miljoen.
Rachael Kupka, de uitvoerend directeur van GAHP, benadrukt de ernstige implicaties van chemische blootstelling, vooral voor kwetsbare bevolkingsgroepen, waaronder kinderen. Blootstelling aan verkeersgerelateerde vervuiling en slechte luchtkwaliteit is in verband gebracht met verhoogde sterftecijfers door ziekten zoals COVID-19 en influenza, terwijl blootstelling aan lood is geassocieerd met verminderde IQ-niveaus, hogere uitvalpercentages, verminderde economische productiviteit, cognitieve beperkingen en zelfs toegenomen geweld.
Dringende noodzaak voor wereldwijde samenwerking
Ondanks deze verontrustende statistieken en de onbetwiste verbanden tussen vervuiling, klimaatverandering en verlies van biodiversiteit, is er op wereldschaal onvoldoende actie ondernomen om deze volksgezondheidscrisis aan te pakken. Milieuvervuilers kennen vaak geen grenzen en verspreiden zich via lucht, water, de voedselketen en consumentenproducten; vervuiling wordt echter voornamelijk als een lokaal probleem behandeld.
Een van de belangrijkste uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd, is de noodzaak om meer gegevens te verzamelen over giftige stoffen en de capaciteiten van landen, wetenschappers en risico-evaluatoren, vooral in ontwikkelingslanden, te verbeteren om vervuiling te monitoren, te beheren en te bestrijden. Joe Shaw benadrukt dat “de precisietoxilogiemethoden die we ontwikkelen via het door de EU gefinancierde PrecisionTox-project, zullen helpen om sterfgevallen en ziekten veroorzaakt door moderne vervuiling te voorkomen door de identificatie en in kaart te brengen van giftige chemicaliën in het milieu te verbeteren.” De huidige methoden voor het detecteren van systematische toxiciteit zijn niet in staat om dit uitgebreide probleem aan te pakken, waardoor de samenwerkingsinspanningen van onderzoekers van vijftien Europese en Amerikaanse organisaties cruciaal zijn voor het ontwikkelen van nieuwe testmethodologieën die de identificatie van chemische risico’s zullen versterken.
Ondanks een eerste rapport in 2017, zijn de negatieve effecten van vervuiling niet verminderd. De sterfte door vervuiling overtreft de doden door oorlog, terrorisme, malaria, HIV, tuberculose, middelenmisbruik en alcohol samen. De auteurs van het rapport schatten dat de economische schade door vervuiling jaarlijks een verbijsterende $4,6 biljoen bedraagt, wat neerkomt op ongeveer $9 miljoen per minuut.0
