Het probleem van vervuiling heeft kritieke proporties aangenomen en draagt bij aan de jaarlijkse verlies van ongeveer 9 miljoen levens. Dit aantal is vergelijkbaar met de bevolking van Londen. Deze verontrustende statistiek benadrukt de dringende noodzaak voor verhoogde milieubescherming, zoals gedetailleerd in een recent onderzoek gepubliceerd in het Lancet Planetary Health tijdschrift.
Onder leiding van de Global Alliance on Health and Pollution (GAHP) onthult het rapport dat vervuiling nu verantwoordelijk is voor één op de zes sterfgevallen wereldwijd.
Ondanks de bevindingen van een eerder rapport uit 2017, is er geen significante afname van sterfgevallen door vervuiling.
Sterker nog, het aantal sterfgevallen door vervuiling overtreft dat van gewapende conflicten, terrorisme, malaria, HIV, tuberculose, middelenmisbruik en alcohol samen. De economische gevolgen van vervuiling zijn enorm, met geschatte jaarlijkse kosten van rond de 4,6 biljoen dollar—wat neerkomt op ongeveer 9 miljoen dollar per minuut.
De verschuivende bronnen van vervuiling
Recente onderzoeken wijzen op een opmerkelijke verschuiving in de belangrijkste bronnen van vervuiling. Verbeteringen in watervoorziening en rioolwaterbehandeling, samen met vooruitgang in de gezondheidszorg en het gebruik van antibiotica, hebben geleid tot een afname van vervuilingsgerelateerde ziekten die verband houden met extreme armoede sinds het jaar 2000.
Echter, de behaalde winst op deze gebieden wordt overschaduwd door een toename van moderne vervuilingsvormen, gedreven door economische groei, industrialisatie en stedelijke uitbreiding. Joe Shaw, een expert in de contaminatie door giftige chemicaliën van Indiana University en co-auteur van het rapport, uitte zijn bezorgdheid over deze trend.
Hij stelt dat de vermindering van armoede-gerelateerde vervuiling volledig teniet wordt gedaan door de opmars van hedendaagse verontreinigende stoffen.
Statistieken over luchtvervuiling en giftige chemicaliën
De gegevens in het rapport tonen een stijging van 7% in sterfgevallen door luchtvervuiling en giftige stoffen sinds de laatste evaluatie, met een verbluffende toename van 66% sinds 2000. Van de 9 miljoen voortijdige sterfgevallen die jaarlijks aan milieuvuiling zijn toegeschreven, is luchtvervuiling verantwoordelijk voor 75% van deze sterfgevallen. Daarnaast zijn giftige chemicaliën betrokken bij ongeveer 1,8 miljoen sterfgevallen per jaar, waarbij blootstelling aan lood verantwoordelijk is voor de helft van deze gevallen.
De wereldwijde ongelijkheid in gezondheidsrisico’s door vervuiling
Het rapport benadrukt verder de ongelijkheid in gezondheidsuitkomsten die samenhangen met vervuiling. 90% van de sterfgevallen door vervuiling vindt plaats in ontwikkelingslanden. Deze trend kan worden toegeschreven aan de verbranding van fossiele brandstoffen, ongecontroleerde industriële groei, snelle verstedelijking, bevolkingsgroei en onvoldoende regelgeving omtrent chemische veiligheid in deze gebieden. Dergelijke omstandigheden verergeren de risico’s voor kwetsbare bevolkingsgroepen.
Echter, de statistieken vertegenwoordigen wellicht slechts de top van de ijsberg. Het rapport waarschuwt dat de algehele impact van vervuiling op de gezondheid aanzienlijk kan worden onderschat door een gebrek aan uitgebreide gegevens. Met de voorspelling dat de wereldwijde chemische productie tegen 2030 zou kunnen verdubbelen, en dat twee derde van deze productie afkomstig zal zijn uit ontwikkelingslanden, worden de potentiële gezondheidsrisico’s van deze chemicaliën steeds zorgwekkender. Verontrustend is dat slechts een klein percentage van deze stoffen adequaat is getest op veiligheid, waardoor de werkelijke gevolgen van blootstelling aan giftige chemicaliën grotendeels onbekend blijven.
De langetermijneffecten van chemische blootstelling
Richard Fuller, CEO van Pure Earth en hoofdonderzoeker van de studie, benadrukte de omissie van veel gevaarlijke chemicaliën in de analyse, zoals kwik, PFAS, asbest, pesticiden en endocriene verstorende stoffen, vanwege onvoldoende gegevens voor uitgebreide wereldwijde beoordelingen. Experts geloven dat een grondige evaluatie van de totale chemische belasting zou kunnen onthullen dat vervuiling verantwoordelijk is voor tot 4 miljoen sterfgevallen per jaar, in plaats van de eerder geschatte 1,8 miljoen.
Rachael Kupka, uitvoerend directeur van GAHP, legde de langdurige effecten van chemische blootstelling bloot, vooral op cruciale gebieden zoals hersenontwikkeling, immuunfunctie, vruchtbaarheid en zwangerschapsuitkomsten. Kwetsbare groepen, vooral kinderen, lopen een verhoogd risico. Zo is blootstelling aan voertuiguitstoot en luchtvervuiling in verband gebracht met hogere sterftecijfers door ademhalingsziekten zoals COVID-19 en griep, terwijl blootstelling aan lood samenhangt met lagere IQ-niveaus, hogere uitvalpercentages, verminderde economische productiviteit, cognitieve beperkingen en zelfs verhoogd geweld.
Vervuiling aanpakken als een mondiale gezondheidsdreiging
Ondanks de schokkende statistieken die de onmiskenbare verbinding tussen vervuiling, klimaatverandering en verlies van biodiversiteit benadrukken, is er op wereldschaal weinig vooruitgang geboekt in de bestrijding van deze volksgezondheidscrisis. Vervuiling wordt nog steeds voornamelijk als een lokaal probleem behandeld, hoewel milieuschadelijke stoffen gemakkelijk grenzen overschrijden via lucht, water en de voedselketen.
Een grote uitdaging ligt in het verbeteren van de gegevensverzameling over giftige stoffen en het versterken van de capaciteit van landen, wetenschappers en risicobeoordelaars—vooral in ontwikkelingslanden—om vervuiling te monitoren, beheren en verminderen. Joe Shaw merkte op dat innovatieve methoden die worden ontwikkeld via het door de EU gefinancierde project PrecisionTox effectievere identificatie en mapping van giftige chemicaliën mogelijk maken. Dit zal uiteindelijk bijdragen aan de preventie van vervuilingsgerelateerde ziektes en sterfgevallen.
Ondanks de bevindingen van een eerder rapport uit 2017, is er geen significante afname van sterfgevallen door vervuiling. Sterker nog, het aantal sterfgevallen door vervuiling overtreft dat van gewapende conflicten, terrorisme, malaria, HIV, tuberculose, middelenmisbruik en alcohol samen. De economische gevolgen van vervuiling zijn enorm, met geschatte jaarlijkse kosten van rond de 4,6 biljoen dollar—wat neerkomt op ongeveer 9 miljoen dollar per minuut.0