Toen John Heitinga zeven weken geleden de ontslagen Alfred Schreuder opvolgde, stond het zwalkende Ajax op de vijfde plek en had het zeven punten minder dan koploper Feyenoord. Dat de regerend landskampioen zich zondagmiddag na de overwinning op Heerenveen (2-4) op basis van een beter doelsaldo koploper mocht noemen, stemde Heitinga tot tevredenheid.
‘We hebben de achtervolging op Feyenoord en AZ al eerder ingezet’, zei de 39-jarige coach op het moment dat Feyenoord zondagavond nog tegen Volendam moest spelen en in aanloop naar de Klassieker weer op drie punten voorsprong kon komen.
‘Bij de spelers is er al langer het besef dat we de koppositie kunnen pakken.’
Want zo is het: in een rechtstreeks duel tegen Feyenoord kan Ajax zijn inhaalrace aankomende zondag in de eigen Johan Cruijff Arena definitief voltooien. Of Heitinga had verwacht dat Ajax het gat zo vlot zou dichten? ‘Nee, al wist ik wel dat er veel kwaliteit in deze groep zit.’
Onder leiding van Heitinga boekte Ajax tegen Heerenveen zijn zevende overwinning op rij.
Ook in Friesland, waar het binnen twintig minuten 0-3 voor de bezoekers stond, werd duidelijk dat er bij Ajax iets is veranderd sinds de oud-verdediger voor de groep staat. Maar het is nog te vroeg om te zeggen of Ajax het uiterst moeizame seizoen straks met een glimlach kan afsluiten.
Vlotte combinaties en frivoliteit
In het seizoen dat het gezicht van Ajax in Europa verbleekte, veel aankopen lange tijd ondermaats presteerden (of nog presteren) en Schreuder werd ontslagen nadat hij zeven competitieduels op rij niet had gewonnen, strijdt Ajax nog altijd om twee prijzen: de landstitel en de beker.
De troosteloze uitschakeling in de tussenronde van de Europa League tegen Union Berlin ten spijt.
Het lukte Heitinga om Ajax, dat onder Schreuder zonder een eenduidig plan leek te spelen, weer als team te laten acteren. Om strijdlust terug te brengen en creatieve spelers beter te laten renderen. Kijk tegen Heerenveen alleen al naar Mohammed Kudus, Dusan Tadic en Steven Bergwijn, de vaste voorhoede sinds Heitinga aan het roer staat.
Een half uur lang voetbalde Ajax zoals het graag wil voetballen, met veel beweging, vlotte combinaties en frivoliteit. Tadic, die als spits stond opgesteld, toonde maar weer eens zijn slimheid en voortreffelijke balgevoel in de kleine ruimte. Na twintig minuten draaide hij fraai om zijn as en stelde Berwijn in staat Ajax op 0-3 te zetten.
Het was het eerste competitiedoelpunt van de oranje-international in vier maanden. Met zijn acties en versnellingen deed de linksbuiten, die zo lang worstelde met zijn vorm, weer even denken aan de speler die aan het begin van het seizoen nauwelijks af te stoppen was. ‘Ik denk dat Steven een compliment verdient’, aldus Heitinga. ‘Heel veel mensen vinden wat en roepen wat, maar hij is stoïcijns doorgegaan.’
Fanatiek
En dan Kudus, opnieuw de uitblinker bij Ajax. De Ghanees was nauwelijks van de bal te krijgen. In zijn dribbels komen kracht en souplesse haarfijn samen, terwijl hij zijn sterke lichaam altijd tussen de tegenstander en de bal houdt. Na tien minuten opende hij de score door de bal beheerst in de lange hoek te schuiven.
Ajax oogt sinds de komst van Heitinga vooral zakelijker, of degelijker, maar speelde tegen Heerenveen zijn beste helft onder diens leiding. ‘Van de eerste helft kreeg ik een glimlach op mijn gezicht’, zei hij. ‘Ik heb genoten van het baltempo, de vele positiewisselingen en de agressiviteit waarmee we druk zetten.’
Ja, Feyenoord heeft op papier een makkelijker programma tot het einde van het seizoen, al zegt dat niet alles. Bovendien zijn de Rotterdammers nog actief in de Europa League, terwijl Ajax die ‘last’ niet meer heeft. ‘De afgelopen week hadden we geen midweeks programma en konden we meer aan de details werken’, zegt Heitinga. ‘Bij de laatste trainingspartij waren ze zo fanatiek dat er bijna een scheidsrechter, twee grensrechters en een VAR aan te pas moest komen. Dat is wat je wil.’
Ajax stond dus via doelpunten van Kudus, Edson Alvaraz en Bergwijn al na twintig minuten met 0-3 voor tegen een weerloos Heerenveen, dat aan flarden werd gespeeld. Na 37 minuten greep trainer Kees van Wonderen hard in: hij verving drie spelers. Heitinga: ‘Dat was een groot compliment voor mijn jongens.’
De wissels sorteerden effect: nog voor rust kopte Pelle van Amersfoort raak, nadat doelman Rulli een voorzet van de ingevallen Haye verkeerd had ingeschat. Ook bij de 2-4 van Sidney van Hooijdonk, tien minuten voor tijd, maakte de Argentijnse keeper een inschattingsfout. Tussendoor scoorde Taylor nog voor Ajax.
De Amsterdammers voetbalden na rust minder goed, maar kwamen nooit in de problemen, al zou dat tegen Feyenoord dus anders kunnen zijn. Heitinga: ‘Wij weigeren om nog te verliezen.’
